| s. Panzerjäger V (Jagdpanther) late model. | ||
| Type: Tank destroyer Schwerer Panzerjäger V Jagdpanther Sd.Kfz. 173 |
 |
|
| Contents: | ||
| Foto 1. De Jagdpanther, een late production model, in Munster (D). | ||
| 1. Algemeen: | |
| De Jagdpanther is een tankdestroyer, gebaseerd op het chassis van Panther tank en uitgerust met een 88mm Pak 43/3 L/71 anti tank kanon. De officiële benaming is Schwerer Panzerjäger V, een andere veel gebruikte benaming is Jagdpanther. Dit laatste is ontstaan doordat deze Jagdpanther is gebaseerd op de Duitse Panther tank. Het gezamenlijk ontwerp komt van de Duitse bedrijven Daimler Benz, MIAG en Krupp. De productie gebeurde in de periode van december 1943 tot 1945 bij MIAG, MNH en MBA. In totaal zijn er circa 415 exemplaren geproduceerd, onbevestigde bronnen melden dat er circa 384 zijn geleverd aan het leger. Na de Duitse capitulatie is er bij MNH nog een Jagdpanther gebouwd onder toezicht van het Britse leger. Dit exemplaar staat nu in het Bovington tank museum in Groot-Brittannië. | |
| De Jagdpanther was mede door zijn zware bepantsering en krachtige 88mm
geschut een geduchte tegenstander. De door dringbaarheid van staal met een 88mm Panzer granaat Patr .39: - op 100 meter door 203mm staal onder een schuine hoek van 30 graden. - op 1000 meter door 165mm staal onder een schuine hoek van 30 graden. De Jagdpanther is wendbaar, snel, heeft een krachtig 88mm kanon en dikke bepantsering. Het was daarom ook geliefd bij zijn bemanning. De vraag naar deze Jagdpanther, door het Duitse leger, was groter dan de productie. De productie is beperkt gebleven tot circa 415 exemplaren, gebouwd in de periode december 1943 tot 1945. De reden dat er niet meer zijn gebouwd en geleverd, is te danken aan de Geallieerde bombardementen op de Duitse oorlogsindustrie en de toeleveringsbedrijven. |
|
| De Jagdpanther werd ingezet bij de Wehrmacht Heer en was
daar in gebruik bij de schweren (Heeres) Panzerjäger Abteilungen. Een schweren (Heeres) Panzerjäger Abteilungen, is opgebouwd uit een Abteilinungsstab (staf), met drie Jagdpanthers, en drie Kompanien (compagnieën) met ieder veertien Jagdpanthers. Verder is iedere Kompanie opgebouwd uit drie Zügen (pelotons) met ieder vier Jagdpanthers. Als je even mee rekent dan missen we nog per Kompanie twee Jagdpanthers, deze waren ingedeeld bij de Kompanie staf zelf. Naast deze drie drie Kompanien (compagnieën), waren er drie andere onderdelen toegevoegd aan een schweren Panzerjäger Abteilung. Dit zijn, een Stabskompanie (staf compagnie), een Versorgungskompanie (ondersteuningscompagnie) en een Werkstattzug (peloton technische dienst). Vanaf maart 1944 tot en met het einde van de oorlog waren ze korte of langere tijd in gebruik bij volgende schweren (Heeres) Panzerjäger Abteilungen: 519, 559, 560, 563, 616, 654, 655. Eenmaal in gebruik bij deze Abteilungen, gelde de richtlijn dat de Jagdpanther niet zoals een tank ingezet cq opgesteld mag worden. Het kon simpelweg zijn loop niet snel verdraaien in een andere richting, waardoor de inzet zich tussen haakjes beperkte tot het uitschakelen van Geallieerde tanks en andere voertuigen. In de praktijk betekend dit dat de Jagdpanther niet ingezet mag worden voor artillerie beschietingen en het beschermen van militaire stellingen. Het opereerde in nauwe samenwerking met de infanterie en pantzer troepen, vaak in een vooruit geschoven positie. Nood breekt wetten en zo ook voor de inzet van de Jagdpanther bij de schweren (Heeres) Panzerjäger Abteilungen. Vanaf februari 1945 worden de Jagdpanthers ook ingezet bij de Panzer Lehr Division, het 2de, 9de en 10de SS Panzer Division en het führer Grenadier Brigade (Grossdeutschland). |
|
| 1.1 De verschillende uitvoeringen: | |
|
 Afbeelding 2. Een van de 4 verschillende type uitlaten. Met de krik in het midden. |
| Op alle production models zijn er verschillende type
uitlaten toegepast, Uiteindelijk zijn dit vier verschillende type
uitlaat systemen. Bij alle is de krik er vertikaal tussen geplaatst. Het type uitlaat is geen identificatie middel, om te bepalen welk type production model het is. |
|
| 2. De Jagdpanther in Bovington (GB). | ||
 |
||
| Foto 3. Voorzijde van de Jagdpanther, een late production model, in Bovington (GB). | ||
| Foto 3. t/m 5. In het Tank Museum in
het Bovington is deze schwerer Panzerjäger V (Jagdpanther) te bezichtigen. Het is een late model,
die aan het einde van de oorlog in aanbouw in de MNH fabriek in Hanover
door de Britse soldaten werd aangetroffen. Het verkeerd in een rijdende
staat en word jaarlijks gebruikt bij festiviteiten van het Tankmuseum. Vervolgens is dit exemplaar ondertoezicht van de Royal Mechanical and Electrical Engineers afgebouwd en naar Groot Brittannië verscheept. Deze foto's zijn gemaakt in 2008, het deels aangebrachte ambush camouflage patroon was in 1945 gebruikelijk, is in 2010 gewijzigd, Onbekend is waarom het maar deels aangebracht is en waarom het later weer is gewijzigd. De tanks is inmiddels voorzien van trekogen aan de voorzijde, de koplamp is hersteld en aan de zijkanten zijn de hulpgereedschappen aangebracht. De leger marking op de Jagdpanther in het Tank Museum in Bovington: |
||
| National Insignia: | Kruis (zwart op wit) aan beide zijkanten, dit is een van de vier gebruikte varianten van het Duitse "Balkankreuz". Het geeft aan dat het een voertuig is van de Duitse Wehrmacht Heer of van de Duitse Waffen SS. |
|
|
|
||
| Foto 4. De rechterzijde van de Jagdpanther, een late production model, in Bovington (GB). | ||
|
|
||
| Foto 5. De linkerzijde Jagdpanther, een late production model, in Bovington (GB). | ||
| 3. De Jagdpanther in Munster (D). | ||
 |
||
| Foto 6. De Jagdpanther, een late production model, in Munster (D). | ||
| Foto 1 en 6. In het Panzer Museum in
het Duitse Munster is deze schwerer Panzerjäger V (Jagdpanther) te bezichtigen. Het is een late model, zonder het anti magnetische
'Zimmerit-Schutzbelag" en zonder unit markers. Op foto 1 is onderaan de voorzijde te
zien dat deze Jagdpanther een aantal keren is getroffen door granaten,
zonder succes.
Op deze Jagdpanther zit achterop een van de vier uitlaat systeemen,
zoals beter te zien is op afbeelding 2. Wat op deze Jagdpanther nog wel aanwezig is en hem compleet maakt zijn de bescherm platen bij de tracks. Ook zijn er op de beide zijkanten diverse gereedschappen en hulpmaterialen bevestigd. Het voertuig is niet voorzien van unit markings, behoudens dan het het Duitse "Balkankreuz", mede daarom zijn historie en herkomst van het voertuig onbekend. De leger marking op de Jagdpanther in het Panzer Museum in het Duitse Munster: |
||
| Unit marking: | Ontbreekt, hierdoor is het niet bekend bij welke Kompanie (compagnie) en Zug (peloton) het voertuig dienst heeft gedaan. | |
| Batalion marking: | Ontbreekt, hierdoor is het niet bekend bij welk Abteilung (bataljon) het voertuig dienst heeft gedaan. | |
| Tactical marking: | Ontbreekt,
(Taktische Zeichen), het symbool is een schuine rechthoek met
daaraan toegevoegd de letter T. Dit symbool staat normaal gesproken op de voorzijde van de tank. Deze marker geeft niet alleen het type voertuig aan, in dit geval een tank. Het geeft veelal ook met aangevulde symbolen aan bij wat voor 'soort' leger onderdeel het is ingedeeld. Om deze reden werd vanaf D-Day dit symbool vaak verwijderd, om zo geen onnodige informatie te verstrekken aan de Geallieerden. |
|
| National Insignia: | Kruis (zwart op wit) aan beide zijkanten, dit is een van de vier
gebruikte varianten van het Duitse "Balkankreuz". Het geeft aan dat het een voertuig is van de Duitse Wehrmacht Heer of van de Duitse Waffen SS. |
|
| 4. De Jagdpanther in Sinsheim (D). | ||
 |
||
| Foto 7. De Jagdpanther, een late production model, in Sinsheim (D). | ||
|
Foto 7. en 8. In het Auto und Techniek
Museum in het Duitse Sinsheim is deze schwerer Panzerjäger V (Jagdpanther), te bezichtigen. Het is een late model, zonder het anti
magnetische 'Zimmerit-Schutzbelag" en zonder unit markers. Op foto 3 is aan de
voorzijde te zien dat deze Jagdpanther een aantal keren is getroffen
door granaten, waaronder een zware granaat die de mantel van het kanon
heeft geraakt. Deze Jagdpanther is afkomstig van een Duits militair oefen
terrein en op het onderstel na was er vrijwel niets meer van over.
De huidige beschadigingen zijn veroorzaakt door schietoefeningen en het is dus geen oorlogsschade.
De Jagdpanther is door de Fransman dhr Hoebig hersteld, waarbij gebruik is gemaakt van
diverse Jagdpanzer onderdelen afkomstig uit Frankrijk. De gehele achterzijde en het motordek zijn construeerd uit diverse Panter Asuf. G onderdelen afkomstig van de sloperij van dhr Hoebig in Trun (Normandie). De ooverige opbouw inclusief de voorzijde is nagemaakt (replica). Op deze Jagdpanther zit achterop een van de vier uitlaat systemen, zoals beter te zien is op foto 7 van de Jagdpanzer in Saumur. Wat ontbreekt op deze Jagdpanther zijn de bescherm platen bij de tracks. Wat niet ontbreekt op de beide zijkanten is de aanwezigheid van de diverse gereedschappen en hulpmaterialen. Het voertuig is niet voorzien van unit markers, daarom zijn verdere oorlogshistorie en herkomst van het voertuig onbekend. |
||
| Bron: Rudi Ehninger brigade generaal (rtd) German Panzertruppe. | ||
 |
||
| Foto 8. De Jagdpanther, een late production model, in Sinsheim (D). | ||
| 5. De Jagdpanther in Koblenz (D). | ||
 |
||
| Foto 9. De Jagdpanther, een late production model, in Koblenz (D). | ||
|
Foto 9. t/m 11. In het Wehrtechnische Studiensammlung in het Duitse
Koblenz is deze schwerer Panzerjäger V (Jagdpanther) te
bezichtigen. Het voertuig is afkomstig uit het museum in Saumur en is
daarna compleet gerestaureerd bij Heeresinstwerk in Darmstad. Het
voertuig verkeerd nu in een "running condition" en heeft het chassis
nummer 300185. Het chassis is op 14/4/1944 gebouwd door
Wannen-Brandenburger Eisenwerke. Het fahrgestell nummer is
Fgst.Nr.300099. Onbevestigd is een melding dat deze tank heeft
toebehoord aan het s.Pz.Jg.Abt. 654, met de unit marking 234. Dit is een
mogelijkheid, echter deze 234 in s.Pz.Jg.Abt. 654 is na een treffer
geheel uitgebrand, de schade is niet terug te herleiden bij de 234 in
Koblenz. Het is een late model gemaakt bij MIAG in okotber 1944, de division en of regiment markings ontbreken. Wel aanwezig is het anti magnetische 'Zimmerit-Schutzbelag". Niet alle Jagdpanthers beschikken over het anti magnetische 'Zimmerit-Schutzbelag". Dit is maar een korte periode toegepast als anti magnetische laag, maar in de praktijk is deze maar weinig effectief. Op deze Jagdpanther zit achterop een van de vier uitlaat systemen, zoals beter te zien is op foto 7. Vergelijk deze maar eens met het uitlaat systeem op afbeelding 2, bovenaan. Wat ontbreekt op deze Jagdpanther zijn de bescherm platen bij de tracks. Wel aanwezig zijn op de beide zijkanten, de diverse bevestigde gereedschappen en hulpmaterialen. Het voertuig is niet voorzien van unit markers, behoudens dan de op de loop vermelde bijnaam "Ute", daarom zijn verdere oorlogshistorie en herkomst van het voertuig onbekend. |
||
| Unit marking: | 234: (rode cijfers met witte rand) Aan beide zijden staat het no. 234. Het nummer 234 staat voor, 2de Kompanie (compagnie), de 3de Zug (peloton), 4de voertuig in het peloton. | |
| Vehilce name: | "Ute", is de (bij-) naam van deze Jagdpanther. Zeer aannemelijk is, dat de naam "Ute" een verwijzing is naar Konrad Uthe, een majoor van de Duitse Wehrmacht Heer, die het bevel voerde over het 1ste Abteilung (bataljon)Panzergrenadier Lehr Regiment 901. Voor zijn daden op 25 juni 1944, waarbij hij tijdens de gevechten om Fontenay-le Pesnel, nabij Caen is gedood, heeft hij op 12 augustus 1944 postuum het Ritterkreuz ontvangen. | |
| National Insignia: | Kruis (zwart op wit) aan beide zijkanten, dit is een van de vier
gebruikte varianten van het Duitse "Balkankreuz". Het geeft aan dat het een voertuig is van de Duitse Wehrmacht Heer of van de Duitse Waffen SS. |
|
 |
||
| Foto 10. De Jagdpanther, een late production model, in Koblenz (D). | ||
| 4.1 Het Panzergrenadier Lehr Regiment 901. | ||
|
Om het eenvoudig en begrijpbaar te houden vermeld ik alleen enkele
wetenswaardigheden van deze eenheid. De Duitse Wehrmacht Heer, is opgebouwd uit vele leger onderdelen, allen werden uitvoerig getraind door ervaren en vakbekwame instructeurs. Een leger onderdeel in opleiding, word aangeduid als een "Lehr" onderdeel. Let, op er zijn meerdere leger onderdelen die naam "Lehr" dragen. Het Panzergrenadier Lehr Regiment 901 is als een gemotoriseerde brigade opgericht in december 1942. Kort samengevat vecht het aan het Oost Front en word overgeplaatst naar Italië in 1943 om te vechten tegen de Geallieerden. Vanuit Italië, worden ze naar Slovenië en naar Bosnië verplaatst om te vechten tegen de Partizanen van Tito. In januari 1944 begeeft het zich naar noordoost Frankrijk om daar bij te dragen aan de opbouw van het nieuwe Panzer-Lehr-Division. Vanaf 8 juni 1944 vecht het als een onderdeel van het nieuwe Panzer-Lehr-Division mee bij de gevechten tegen de Britten en Canadezen bij Caen in Normandië. In augustus 1944 word vrijwel het gehele Duitse leger vernietigd in de Falaise Pocket. In Duitsland worden uit de restanten een nieuw Panzergrenadier Lehr Regiment 901 opgebouwd. Voorzien van nieuwe manschappen en nieuwe bewapening doet het regiment in december 1944 mee aan de Duits operatie "Wacht am Rhein". Na de Slag om de Ardennen vechten de restanten van het regiment tegen de Amerikanen nabij Remagen, aan de Rijn. Uiteindelijk ziet het zich gedwongen om zich over te geven aan het Amerikaanse leger na de strijd in de Ruhr-pocket in april 1945. |
||
 |
||
| Foto 11. De Jagdpanther, een late production model, in Koblenz (D). | ||
| 6. Technische Specificaties (alle modellen): | ||
| Ontwerp: | In 1942, een gezamenlijk ontwerp van: Krupp / Daimler Benz / MIAG. | |
| Geproduceerd in: | Duitsland. | |
| Fabrikant: | MIAG (Mühlenbau und Industrie AG in Braunschweig) | |
| MNH ((Maschinenfabrik in Niedersachsischen-Hanover) | ||
| MBA ( (Maschinenbau und Bahnbedarf in Postdam-Brewitz ) | ||
| Geproduceerd: | Van december 1943 tot en met maart 1945. | |
| Aantal geproduceerd: | Circa 415 exemplaren gebouwd, onbevestigde bronnen melden dat er circa 384 zijn geleverd aan het leger. | |
| Bemanning: | Vijf personen. | |
| Gewicht: | 46 ton. | |
| Afmetingen: | LxBxH = 6,87 (9,87) x 3,27 x 2,72 m. | |
| Dikte bepantsering: | 80 en 100 mm. | |
| Motor: | 775 pk, Maybach HL 230 P 45, V12 cilinder, Ottomotor "Hubraum 23". Onbevestigd ook de Maybach HL 210. | |
| Tankinhoud: 720 liter. | ||
| Maximale snelheid: | 55 km/u, sommige bronnen noemen 30 km/u. | |
| Maximaal bereik: | 140 tot 160 km (weg) 80 km (in zwaar terrein). | |
| Bewapening: | 8,8cm Pak 43/3 (L/71). | |
| Overige bewapening: | Een machine geweer MG34 of MG42, 2 MP en 1 Nahverteidigungswaffe. | |
