De standaard M4A1, met 75 mm kanon is gemakkelijk herkenbaar aan de gietijzeren romp met afgeronde hoeken. De
Britse benaming voor de M4A2 is Sherman II. De in Amerika geproduceerde medium tank M4A1, is uitgerust met een
Continental, R975 C1 radial motor. De bewapening bestaat uit een 75 mm M3 L/40 kanon, het boordgeschut bestaat
uit twee .30 cal machine geweren en een stuk .50 cal machine geweer.
Er zijn verschillende uitvoeringen van de M4A1, met 75 mm kanon. De eerste serie geproduceerde M4A1 tanks
heeft een neus c.q.
front dat bestaat uit drie delen welke middels zware bouten aan elkaar bevestigd zijn. De later
geproduceerde
series hebben een neus c.q. front dat bestaat uit een geheel welke middels zware bouten aan het chassis
vast zit. En
dan zijn er bij de latere series ook verschillen in de bevestiging van het kanon aan de koepel:
- de Gun Mount, M34 (bij de eerste serie met een one-piece nose)
- de Combination Gun Mount, M34A1 (bij latere series met een one-piece nose)
In 1944 en 1945 zijn heel veel 'early models' medium tanks M4 in Amerika
opgeknapt en aangepast. Deze waren gebruikt voor opleiding en oefening en waren veelal versleten, de
troepen die naar
het front gingen werden uitgerust met nieuwe tanks. Een van de aanpassingen was het aanpassen van de
tracks, de 17
inch track met VVSS werd soms vervangen door het bredere 'E8' systeem met 19 inch tracks met HVSS
ophanging. Minder
bekend is het 'E9' systeem, deze heeft extra verbrede assen voor de tracks, een vinding van Chrysler
waardoor er
bredere tracks onder geplaatst konden worden. Dit bleek overbodig, de verbreding van de assen in
combinatie
met de oude tracks gaf al een beter resultaat. Wel werd er een spatscherm boven de uitstekende delen van
de tracks
geplaatst.
Naast het vervangen van versleten onderdelen, waren de voornaamste aanpassingen:
Extra pantsering tegen de zijkant van de romp, ter hoogte van de munitieopslag.
Extra pantsering aan de achterzijde, om luchtfilters beter te beschermen.
Extra pantsering aan rechterzijde van de toren, om de tank commandant te beschermen.
Vervanging van de commandant post op de toren door een nieuw model:
- met een luik uit een deel, in plaats van een luik uit twee delen.
- voorzien van een vijftal episcopen rondom het luik.
Via het Lend Lease programma leverden de Verenigde Staten aan diverse Geallieerde landen defensie materiaal,
waaronder de medium tank M4A1 aan de legers van het Britse leger, het Canadese leger en het Poolse leger. Het Franse
leger heeft enkele tanks ontvangen ter vervanging van uitgeschakelde tanks.
Deze M4A1-E9 is oorspronkelijk gebruikt als trainingstank van het Amerikaanse leger, daarna is de tank bij de
Chrysler's vestiging te Evansville gereviseerd. Nederland heeft in de beginjaren vijftig, dus na WW II, ongeveer
250 Sherman tanks ontvangen in het kader van het MDAP. Dit gebeurde min of meer ter vervanging van een gelijk
aantal totaal versleten Sherman tanks die het Nederlandse leger direct na WW II heeft overgenomen van het Britse
en Canadese leger, welke afkomstig zijn uit legerdump plaatsen in Nederland. Deze M4A1-E9 heeft een Continental
R975 C 1 motor en een neus c.q. front uit een deel, welke bevestigd is middels zware bouten aan het chassis. De
bevestiging van het 75 mm kanon aan de koepel is van het type 'Combination Gun Mount, M34A1'.
Opvallend: de 88 M4A1 tanks waren bij levering voorzien van een Amerikaans 'Army Registration Number'. Pas rond
1957 (!) worden 83 van de 88 M4A1 tanks voorzien van een en Nederlands militair kenteken, een zgn. KL-registratie
nummer: KX-17-O1 t/m 17-53, KX-18-64 t/m 18-87 en KX-18-89 t/m 18-94.
Bron: H.L. (Hanno) Spoelstra en eigen onderzoek.
- Sherman Tanks geleverd aan het Nederlandse leger -
Aankoop / Levering:
Omschrijving:
Aankoop door NL:
1945/1946 circa 250 exemplaren uit Britse en Canadese dumpvoorraden in Nederland.
Levering door VS aan NL:
1951/1952 circa 250 exemplaren*
Totaal aantal M4A1 geleverd:
38 exemplaren, waarvan 30 exemplaren met een dozerblad vanaf 1955.
Aantal M4A1-E9 geleverd:
50 exemplaren**
M4A1-E9 met C1 motor:
46 exemplaren uitgerust met een Continental R975 C 1 motor.
M4A1-E9 met C4 motor:
4 exemplaren uitgerust met een iets krachtiger Continental R975 C 4 motor.
In gebruik (M4A1):
Van 1951 tot 1957 in gebruik bij de Cavalerie, bij tank- en verkenningseenheden.
In gebruik (overige modellen):
Tot 1964; 30 exemplaren met een dozerblad in gebruik bij de Genie en de TD-munitie
compagnieën.
Huidig totaal M4A1-E9
Zeven exemplaren in Nederland:
- Twee exemplaren van het Cavalerie Museum in Amersfoort.
- Een exemplaar in Woensdrecht, als monument voorzien van Canadese leger markings.
- Een exemplaar in Overloon, als monument voorzien van Amerikaans leger markings.
- Een exemplaar van het Nationaal Militair Museum in Soest.
Foto 2. en 3. Deze medium tank M4A1-E9 welke te zien is bij het Cavalerie Museum in
Amersfoort. Sinds 1959 is deze 'middel zware' M4A1-E9 tank in het bezit van het museum. De tank is voorzien van
de markings van het Nederlandse leger en zijn rond 1957 aangebracht, in de jaren daarvoor was de tank uitgerust
met een registratie nummer van het Amerikaanse leger. Het was destijds in het Nederlandse leger gebruikelijk om de
tanks namen te geven van b.v. plaatsnamen. De markings op de M4A1-E9.
- Vehicle Markings -
Marker:
Omschrijving:
NL registratie nummer:
30158756 is uniek voertuignummer binnen de KL.
NL registratie nummer:
Ontbreekt. bv kenteken KX-18-90
(zwarte letters op gele achtergrond)
Unit marker:
702 (wit) in een driehoek
(zwart), is het 702de Regiment van de Cavalerie.
Land marker:
Zwarte cirkel met oranje leeuw, symbool van de Nederlandse Krijgsmacht.
Foto 1. en 4. t/m 6. Deze compleet uitgeruste medium tank M4A1-E9 is te zien is bij het
Nationaal Militair Museum in Soest en heeft eerder ook in het voormalige Leger Museum te Delft gestaan. De
aangebrachte leger markings en bijnaam van het Zware Tanks Regiment Huzaren van Sytzama, zijn achteraf aangebracht
en zijn dus niet authentiek.
Deze tank is uitgerust met een Continental R975 C 1 radialmotor of deze nog functioneert, is mij niet bekend.
Feit is wel dat deze tank na levering door de Amerikanen, in Nederland verder is aangepast, getuige o.a. van de
verbrede spatschermen boven de tracks.
Een paar details, vallen ook op; zo zijn alle boordmitrailleurs nog aanwezig en wat ook uniek is dat alle(extra)
periscopen voor de bestuurder, boordschutter en tankcommandant ook aanwezig zijn. (steken omhoog uit de luiken)
Naast de linkerkoplamp zit ook nog een bevestiging voor een sirene. De markings op de M4A1-E9.
- Vehicle Markings -
Marker:
Omschrijving:
Army registration number:
3038281 is een standaard en een uniek voertuig nummer, van oorsprong uitgegeven door het
Amerikaanse leger. Het nummer is voor logistieke zaken te vergemakkelijken o.a. bij onderhoud in het veld.
Voor tanks begint de registration nummer reeks met 30.
KL registratie nummer:
Kenteken KX-17-72 (zwarte letters op gele achtergrond) het is echter nooit uitgegeven.
Regiment marker:
Driehoek (geel-rood) het Zware Tanks Regiment Huzaren van Sytzama.
Unit marker:
94-7 (wit) met vierkant
(wit) en ruitvorm (groen) verwijst naar het 43 Eskadron Zware Tanks.
Note: de marker kan ook verwijzen naar een squadron binnen het regiment, info ontbreekt. 13 (wit) geeft aan dat dit de 13de tank in van het regiment.
Land marker:
Zwarte cirkel met oranje leeuw, symbool van de Nederlandse Krijgsmacht.
