UK type: Self-Propelled Gun
US type: Howitzer Motor Carriage
British Army: Achilles Mk Ic / Mk IIc.
US Army: Gun Motor Carriage M10 / M10A1
Lend Lease Program: Yes, see notes.
De Amerikaanse benaming voor de Gun Motor Carriage M10 is: 'Wolverine'. De door de Britten aangepaste versie
heette Achilles.
De tank destroyer M10 kon in een korte tijd gebouwd worden en is gebouwd op het onderstel van de medium tank
M4A2, aangedreven door een dieselmotor van General Motors. De hoofdbewapening van de eerste twee versies van
de Achilles bestaat uit een 3 inch (76,2 mm) kanon. Deze werden al snel aangepast en uitgerust met hetzelfde
17 pounder kanon als de Britse Sherman Firefly.
Doordat de bepantsering lichter was uitgevoerd en er ook een relatieve lichtere en open geschutskoepel op de
tank zit, was de tank destroyer M10 lichter en daardoor iets sneller dan de medium tank M4A2.
Helaas werden de tank destroyers M10 vaak uitgeschakeld, de open geschutskoepel en de matige bepantsering waren
hier de oorzaak van. Al snel na de invasie werd dit duidelijk en de Amerikanen kozen ervoor om de tank destroyer
M10 te vervangen door de tank destroyer M36 (Jackson). De Tank Destroyers in het Britse leger waren in gebruik
bij de Anti-Tank Regiments van de Royal Artillery en deze hebben tot aan het einde van de oorlog gebruik gemaakt
van de Achilles Mk IIc. Een Britse Anti-Tank Regiment is gewoonlijk opgebouwd uit vier stuks ´Battery´, elk
uitgerust met 12 stuks tank destroyers van het type Achilles. Iedere ´Battery´ is weer op zijn beurt opgebouwd
uit drie ´Troops´ met elk vier stuks tank destroyers van het type Achilles.
- Achilles Mk Ic, op basis van een M4A2 (M10) of een M4A3 (M10A1) met een 76,2 mm kanon.
- Achilles Mk IIc, op basis van een M4A2, met een General Motors dieselmotor en een 17 pounder kanon.
De aanwezigheid van een contra gewicht, achterop de geschutskoepel is gelijk aan de Wolverine.
Het Britse leger heeft echter een eigen model contra gewicht geplaatst, afgestemd op het iets krachtigere en
zwaardere 17 pounder kanon. De naam "Achilles" was officieel een aanduiding die werd toegepast op de 3-inch
kanon als de 17-ponder kanon. (resp. als de Achilles I / II en de Achilles Ic / IIc), maar deze benaming werd
weinig gebruikt tijdens WW2; toen heette het voertuig 17pdr M10, of 17pdr SP M10. Al snel werd alleen de
17-ponder versie gebruikt.
Via het Lend Lease programma leverden de Verenigde Staten aan diverse Geallieerde landen defensie materiaal,
waaronder de tank destroyer M10. De Achilles Mk. IC en Mk. IIC waren in gebruik bij de Britse, Canadese en
Poolse leger. Zowel in Italië als Noordwest-Europa. De Free French Army en het Russische Rode Leger maakten
gebruik van M10 en M10A1.
Foto 1. t/m 3. Deze Britse tank destroyer Achilles Mk. 11c staat bij de entree van het
Historisch Museum in Bastogne. De neus aan de voorzijde van deze tank bestaat uit een stuk, one-piece nose. Het
exemplaar in Bastogne heeft tracks van het type Rubber Block: T41 (omkeerbaar) of de T51 (niet omkeerbaar). De
extra bepantsering die normaal aanwezig is op de voorzijde van de tank ontbreekt bij de tank, de bevestiging
nokken zijn nog wel te zien.
Opvallend detail aan deze Achilles is dat een groot deel van de loop is vervangen door het huidige exemplaar,
zie ook de lasnaad op foto 3. Als je ter plaatse bent en goed naar de loop kijkt kan er nooit met de huidige
loop geschoten zijn, het aan gelaste stuk loop zit niet helemaal in lijn met het overige deel van de loop.
Wat ook ontbreekt zijn de zogenaamde markings, hierdoor is de historie en gebruik van dit voertuig niet bekend.
De mogelijkheid bestaat dat het een naoorlogse tank destroyer van het Belgische leger is geweest.
De leger tekens (markings) op deze Britse tank destroyer Achilles Mk.IIc in Bastogne.
- Vehicle Markings -
Marker:
Omschrijving:
Land marker:
Vijfpuntige witte ster, formeel bestaat de Allied White Star uit een
cirkel met daarin de witte 5 puntige ster en is bij de voorbereidingen voor D-Day geïntroduceerd. De
White Star, zonder cirkel is formeel een land mark symbool in gebruik bij het Amerikaanse leger. Voor,
tijdens en na D-Day was er een groot gebrek aan verf mallen en witte verf voor de symbolen, daarbij is nogal
wat geïmproviseerd. Na ervaringen in Normandië zijn veel white stars op voertuigen verwijderd of
vervangen door een kleiner model. Reden, de White Star viel te veel op en werd als vaak als richt en mikpunt
voor Duitse anti tank wapens.
Bridge classification
Cijfer 30 in een gele cirkel, is een gewichtsklasse aanduiding.
Bruggen kregen ook deze classificatie, indien het cijfer van een bridge classification gelijk of groter dan
die van het voertuig was kon de brug het gewicht van het voertuig houden.
Foto's 4. en 5. Deze Britse tank destroyer Achilles Mk. 11c staat in het Britse Tank
Museum in Bovington (GB) en deze heeft na WW2 dienst gedaan bij het Belgische Leger.
Het museum heeft deze Tank Destroyer een paar jaar geleden ontdaan van zijn winter camouflage en heeft nu de
standard groene (Olive Drab) kleur terug gekregen.
Opvallend detail, op de koepel, naast het kanon, is de vizieropening dicht gemaakt. Het enige zichtbare vizier
is het zogenaamde Alidale vizier aan de kant van de commandant. Zonder deze opening kan men niet met een vizier
op een doelwit richten, de commandant kan nu alleen maar de omgeving afspeuren, meer niet. De leger tekens
(markings) op deze Britse tank destroyer Achilles Mk.IIc in Bastogne.
- Vehicle Markings -
Marker:
Omschrijving:
Division Sign:
Rechthoek (geel) met stier (zwart), verwijst naar de Britse 11th
Armoured Division, bekend als de Black Bull.
Unit Serial + Arms of Service:
Rechthoek (rood-blauw) is de "Arms of Service" = Royal
Artillery. 77 (wit) is de "Unit Serial". De Unit Serial 77 kan niet altijd 1 op 1
vertaald worden naar een unit. Daarvoor moet je weten welke divisie en regiment het voertuig toe behoorde.
In dit specifieke geval is dat wel duidelijk; 77 is het 75th Anti-Tank Regiment.
In july 1944, na de Geallieerde landing tijdens D-Day komt de divisie aan in Normandië. De divisie doet mee
aan de gevechten tegen de Duitsers in een poging een doorbraak uit Normandië te forceren nabij Caen.
Immers sinds D-Day 6 juni 1944 waren de Geallieerden er nog niet echt in geslaagd terrein winst te maken in
Normandië.
Daarbij staat steeds weer tactiek van de Britten ter discussie, niet zo zeer hun inzet maar meer hun strategie.
Daarvoor moest eerst Caen ingenomen worden en dat vroeg aan de Britten een zware tol, zowel in mensen levens als
in materiaal.
Bij Operatie Epsom, ten westen van Caen moest naar een doorbraak door de Duitse linie de Britten na succesvolle
Duitse tegen aanval het met veel moeite veroverde grond weer opgeven. Bij Operatie Goodwood, een Britse poging
om bij Caen aan de oostzijde een doorbreek te forceren verloren de Britten op een dag ruim 200 tanks!
Na Operatie Goodwood gaat het toch nog onverwachts snel in Normandië, de Duitsers maken een kostbare
strategische blunder dat hun op het verlies van een heel leger corps komt te staan. We hebben het dan over de
slag bij de Falaise Pocket in midden Normandië. Uit eindelijk trekken de resterende Duitse leger eenheden
zich terug uit Frankrijk, hierbij vinden er regelmatig gevechten plaats met de Britse 11th Armoured Division,
o.a. bij Amiens. Hierbij boekte de divisie aan een stuk door zoveel terrein winst dat dit record pas in 1991 bij
de 1st Gulf War werd verbroken.
Via Antwerpen gaat het naar bezet Nederland en in maart 1945 trok men in Duitsland de Rijn over en veroverde de
Duitse stad Lubeck op 2 mei 1945. Op 15 april 1945 werd men geconfronteerd met de wreedheden van de Nazi's toen
men het concentratiekamp Bergen-Belsen bevrijde. Bij aankomst, bevonden zich in het concentratiekamp circa 60000
gevangen onder zeer slechte en onmenselijke omstandigheden. Meer dan 13000 stoffelijke menselijke resten, in
diverse stadia van ontbinding lagen in en om het concentratiekamp.
Eenheden van de divisie waren betrokken bij de hulp aan de gevangenen en het opruimen van de verschrikkelijke
gevolgen.
Na 8 mei 1945, het einde van WW II, tot hun vertrek uit Duitsland in januari 1946, verblijft de divisie als
Britse bezettingsmacht in de provincie Schleswig-Holstein.
Foto's 6. en 7. Is een Britse tank destroyer M10 Achilles, type Mk11c, van het 61st
Anti-Tank Regiment Royal Artillery, in het Belgische La Roche en Ardenne. Het exemplaar in La Roche en
Ardenne is afkomstig uit het voormalig museum van Aywaille en is gerestaureerd door de eigenaar van het
Musée de la Bataille des Ardennes. Voorts kan ik melden dat de neus aan de voorzijde van de tank uit een
stuk bestaat (one-piece nose) en er 17" inch stalen tracks van het type Chevron onder zitten. De extra
bepantsering die normaal aanwezig is op de voorzijde van de tank ontbreekt bij de tank, de bevestiging nokken
zijn nog wel te zien.
De Achilles Mk IIc in La Roche en Ardenne staat er als een monument welke toegewijd is aan de Britse bevrijders
van La Roche in januari 1945. Voor meer info zie ook de externe links onderaan deze pagina. De leger tekens
(markings) op deze Britse tank destroyer Achilles Mk.IIc in La Roche en Ardenne.
- Vehicle Markings -
Marker:
Omschrijving:
Unit Serial & Arm
of Service Mark:
51(wit) = Unit Serial & vierkant(rood) = Arms of Service.
De Arms of Service, een vierkant(rood) geeft aan dat het om een armoured unit gaat, in dit geval misplaatst.
Een tank destroyer is ingedeeld bij de Royal Artillery en niet bij een Armoured Division, daarom een
correctie:
De Arms of Service, een vierkant (rood-blauw) met unit serial 61 (wit).
Tactical Sign:
Ontbreekt: Vierkant (blauw) met daarin een klein vierkant (rood) geeft de positie binnen een
´troop´ en ´battery´.
Diabolo Mark:
Driehoek (groen boven) + Driehoek (zwart onder) = symbool voor Tank-
en Armoured Brigades. Formeel behoord dit niet op een Achilles te staan, maar staat er op uit eerbetoon voor
het Britse 33rd Armoured Brigade.
Unit Serial:
61 (wit): formeel behoord dit niet op een Achilles te staan, maar
staat er op uit eerbetoon voor het 61st (West Highland) Anti-Tank Regiment Royal Artillery. Het 61st (West
Highland) Anti-Tank Regiment Royal Artillery, is een onderdeel van het 51st (Highland) Infantry Division.
Northampton:
Northampton: formeel behoord dit niet op een Achilles te staan, maar
staat er op uit eerbetoon voor het Schotse het 51st (Highland) Infantry Division. Het Schotse 1st
Northamptonshire Yeomanry Regiment, dit was een onderdeel van het 33rd Armoured Brigade
Land marker:
Vijfpuntige witte ster, formeel bestaat de Allied White Star uit een
cirkel met daarin de witte 5 puntige ster en is bij de voorbereidingen voor D-Day geïntroduceerd. De
White Star, zonder cirkel is formeel een land mark symbool in gebruik bij het Amerikaanse leger. Voor,
tijdens en na D-Day was er een groot gebrek aan verf mallen en witte verf voor de symbolen, daarbij is nogal
wat geïmproviseerd. Na ervaringen in Normandië zijn veel white stars op voertuigen verwijderd of
vervangen door een kleiner model. Reden, de White Star viel te veel op en werd als vaak als richt en mikpunt
voor Duitse anti tank wapens.
Bridge classification
Cijfer 30 in een gele cirkel, is een gewicht klasse aanduiding.
Bruggen kregen ook deze classificatie, indien het cijfer van een bridge classification gelijk of groter dan
die van het voertuig was kon de brug het gewicht van het voertuig houden.
Op 7 januari 1945, vroeg in de morgen, in de vrieskou en over bevroren wegen, vertrokken de Schotten van het
51st (Highland) Infantry Division, uit hun achterhoede positie ten zuiden van Luik en trokken op naar de
frontlinie nabij Marche en Hotton. Hun opdracht was de uitgeputte Wales troepen te hulp te schieten en
voorwaarts op te rukken naar La Roche en Ardenne. Na de bevrijding van de plaatsen Ronchampay, Hodister en
Warizy, op 11 januari 1945, trok het 1st Battalion Black Watch op langs de rivier de Ourthe naar La Roche en
Ardenne. Kort voor de middag gingen de Schotten, vooraf gegaan door een mijnen opruimingsteam en gepantserde
verkenningsvoertuigen van 2nd Derbyshire Yeomanry Regiment, de plaats La Roche binnen welke zwaar gebombardeerd
was door de US Airforce.
Zij werden gevolgd door de gepantserde voertuigen van de 1st Northamptonshire Yeomanry Regiment (33rd Armoured
Brigade).
Toen La Roche bevrijd was en ontdaan van de laatste Duitse bezetters en de hoofdwegen vrij van puin waren
gemaakt, vetrokken de andere eenheden van de divisie via La Roche in de richting van de plaatsen Hives,
Hubermont, Mierchamps, Erneuville en Ortho. Nadat deze plaatsen waren bevrijd sloten deze eenheden zich aan bij
de Amerikaanse troepen.
Foto's 8. en 9. Deze tank destroyer Achilles Mk IIc, is te zien is in het Brusselse
Royal Tank Museum. Het gaat om een omgebouwde M10A1 Wolverine, voorzien van het Britse 17 pounder kanon en aan
het contragewicht achterop de geschutskoepel te zien is het een late production model. Het exemplaar draagt de
markings van het Belgische leger, echter deze tank destroyer is pas na WW II in Belgische handen gekomen.
Opmerkelijk detail zijn de Boogies (loopwielen) deze zijn niet origineel, vergelijk maar eens met de andere
foto's. Er zit echter nog wel een origineel exemplaar tussen. Voorts kan ik melden dat de neus aan de voorzijde
uit een stuk bestaat (one-piece nose) en 17" inch stalen tracks van het type Chevron zijn. De extra bepantsering
die normaal aanwezig is op de voorzijde van de tank ontbreekt, de bevestiging nokken zijn nog wel te zien. De
leger markings op de Achilles Mk.IIc in Brussel.
- Vehicle Markings -
Marker:
Omschrijving:
Bridge classification:
Cijfer 30 in een gele cirkel, is een gewichtsklasse aanduiding.
Bruggen kregen ook deze classificatie, indien het cijfer van een Bridge classification gelijk of groter dan
die van het voertuig was kon de brug het gewicht van het voertuig houden.
Overige markings:
Zijn aangebracht ter herdenking van een veldtocht in België tijdens de Grote Oorlog van 1914
- 1918, in Nederland en Duitsland bekend als de de Eerste Wereld Oorlog. De deelnemende Geallieerde landen
aan deze oorlog noemen het de Grote Oorlog van 1914-1918, La Grande Guerre, The Great War e.d.