Type: Tank Destroyer
Lend Lease Program: Yes, see notes.
US Army:
Gun Motor Carriage M10 and M10A1.
British Army:
Achilles Mk.Ic and Achilles Mk.IIc.
Other British designation:
17 pndr Self-Propelled Gun Achilles Mk IIc
De Amerikanen hebben in 1942 de Gun Motor Carriage M10 ontworpen en het is een tank destroyer welke is gebaseerd
c.q. het Amerikaanse antwoord is op de Duitse tank destroyers.
In 1940 heeft de Amerikaanse AGF (Army Ground Force) haar strategisch beleid voor landoorlog drastisch moeten
aanpassen n.a.v. de Blitzkrieg. De manier waarop de Nazi's in de beginjaren hun Panzers gebruiken heeft indruk
gemaakt. Kort gezegd; hoe pakken wij een aanval van tanks aan?
Door middel van War-games enz. is men tot conclusie gekomen om antitank eenheden te creëren, middels getrokken
of motorische 'antitank kanonnen'. De Amerikaanse tanks stelden in die tijd niet veel voor, vaak verouderd zoals
de M2 en te licht bepantserd en bewapend zoals de light tanks. Er werd haast gemaakt in het ontwikkelen van
nieuwe antitank kanonnen en medium tanks zoals de M3 en M4. Nu komt het, welke bewapening op welke tanks? De
antitank kanonnen werden uitsluitende gereserveerd voor de TD's en de standaard tanks M3-M4 kregen de 75 mm. Door
dit onderscheid te maken ontstond er onenigheid binnen de gelederen van de US Army die tot einde WW II duurde.
De gevolgen zijn bekend; De M4's kwamen vuurkracht te kort in gevechten met Deutsche Panzers. De Tank Destroyer
M10 had een .3 inch (76.2 mm), de later M36 een 90 mm kanon en de M18 een M1 76 mm. De medium tanks M4's (Shermans)
hadden t/m juni de 75 mm. De opperbevelhebber van de Geallieerde invasiestrijdkrachten Eisenhower had geklaagd
over de onenigheid binnen de gelederen van de US Army. Dit kreeg zijn vervolg, door de gevechten in Frankrijk
werden de US Armored Divisions anders ingericht. Tank Destroyers opereerden voorheen als separate eenheden en
dat werd teruggedraaid.
Elke US Armored Division kreeg een TD bataljon toegewezen. De TD werd door de invoering van de M26 Pershing en
latere tanks opgeheven. De tank destroyer M10 is voor de eerste keer ingezet in Noord-Afrika tegen het Duitse
leger.
De Engelse benaming voor de Gun Motor Carriage M10 is 'Wolverine', echter eenmaal aan het Britse leger geleverd
kreeg de Gun Motor Carriage M10, een ander kanon en de Britse benaming Achilles Mk Ic.
De tank destroyer M10 kon in een korte tijd gebouwd worden en is gebouwd op het onderstel van de medium tank
M4A2, aangedreven door een dieselmotor van General Motors. De hoofdbewapening van de M10 bestaat uit een 3 inch
(76,2nmm) kanon. Voor de duidelijkheid, dit is dus niet hetzelfde kanon als het 76 mm kanon of het 17 pounder
kanon dat op een aantal Sherman tanks is geplaatst vanaf 1944.
Doordat de bepantsering lichter was uitgevoerd en er ook een relatieve lichtere en open geschutskoepel op de
tank zit, was de tank destroyer M10 lichter en daardoor sneller dan de medium tanks M4. Helaas werden de tank
destroyers M10 vaak uitgeschakeld, de open geschutskoepel en de matige bepantsering waren hier de oorzaak van.
Al snel na de invasie werd dit duidelijk en de Amerikanen kozen ervoor om de tank destroyer M10 te vervangen
door de tank destroyer M36 (Jackson).
Het Britse leger heeft tot aan het einde van de oorlog gebruik gemaakt van de Achilles Mk IIc.
Vanaf 1942 tot het einde van WWII is de M10 op een aantal punten gewijzigd. Het contragewicht achterop de
geschutskoepel ontbreekt op de eerste productie series, o.a. zichtbaar op de tank destroyers M10 die zijn
ingezet in 1942 in Noord-Afrika. Vanaf 1943 zijn er contra gewichten geplaatst op de M10 / M10A1 en dit gebeurde
veelal pas achteraf, na de levering aan de troepen. De latere productie series hebben vanaf de productie in de
fabriek al een contra gewicht aan de geschutskoepel welke herkenbaar is aan de (liggende) L vorm. E.e.a. wijkt
af van de vorm van het Britse contra gewicht.
Via het Lend Lease programma leverden de Verenigde Staten aan diverse Geallieerde landen defensie materiaal,
waaronder de tank destroyer M10. De Achilles Mk. IC en Mk. IIC waren in gebruik bij de Britse, Canadese en Poolse
leger, zowel in Italië als noordwest Europa. De Free French Army en het Russische Rode Leger maakten
gebruik van M10 en M10A1.
Foto 1. en 2. Deze Amerikaanse Tank Destroyer 'Gun Motor Carriage M10' is te zien in
het Musée des Blindés in het Franse Saumur. Op deze M10 staan in zijn geheel geen markings, waardoor er over de
afkomst en historie geen bijzonderheden bij mij bekend zijn. Tijdens WW II zijn er aan het Free French Army
zowel M10's als M10A1's geleverd, of deze M10 nu in Frans of Amerikaans gebruik is geweest is mij niet bekend.