De Jagdpanther is een tank destroyer, gebaseerd op het chassis van Panther tank en uitgerust met
een 88 mm Pak 43/3 L/71 antitankkanon. De officiële benaming is Schwerer Panzerjäger V, een andere veel
gebruikte benaming is Jagdpanther. Dit laatste is ontstaan doordat deze Jagdpanther is gebaseerd op de
Duitse Panther tank. Het gezamenlijk ontwerp komt van de Duitse bedrijven Daimler Benz, MIAG en Krupp. De
productie gebeurde in de periode van december 1943 tot 1945 bij MIAG, MNH en MBA. In totaal zijn er circa
415 exemplaren geproduceerd, onbevestigde bronnen melden dat er circa 384 zijn geleverd aan het leger. Na de
Duitse capitulatie is er bij MNH nog een Jagdpanther gebouwd onder toezicht van het Britse leger. Dit
exemplaar staat nu in het Bovington tank museum in Groot-Brittannië.
De Jagdpanther was mede door zijn zware bepantsering en krachtige 88 mm geschut een geduchte tegenstander.
De doordringbaarheid van staal met een 88 mm Panzer granaat Patr .39:
- op 100 meter door 203 mm staal onder een schuine hoek van 30 graden.
- op 1000 meter door 165 mm staal onder een schuine hoek van 30 graden.
De Jagdpanther is wendbaar, snel, heeft een krachtig 88 mm kanon en dikke bepantsering. Het was daarom ook
geliefd bij zijn bemanning. De vraag naar deze Jagdpanther, door het Duitse leger, was groter dan de productie.
De productie is beperkt gebleven tot circa 415 exemplaren, gebouwd in de periode december 1943 tot 1945. De
reden dat er niet meer zijn gebouwd en geleverd, is te danken aan de Geallieerde bombardementen op de Duitse
oorlogsindustrie en de toeleveringsbedrijven.
De Jagdpanther werd ingezet bij de Wehrmacht Heer en was daar in gebruik bij de Schweren (Heeres) Panzerjäger
Abteilungen.
Een Schweren (Heeres) Panzerjäger Abteilungen, is opgebouwd uit een Abteilinungsstab (staf), met drie
Jagdpanthers, en drie Kompanien (compagnieën) met ieder veertien Jagdpanthers. Verder is iedere
Kompanie opgebouwd uit drie Zügen (pelotons) met ieder vier Jagdpanthers.
Als je even mee rekent dan missen we nog per Kompanie twee Jagdpanthers, deze waren ingedeeld bij de Kompanie
staf zelf.
Naast deze drie Kompanien (compagnieën), waren er drie andere onderdelen toegevoegd aan een Schweren
Panzerjäger Abteilung. Dit zijn, een Stabskompanie (staf compagnie), een Versorgungskompanie
(ondersteuningscompagnie) en een Werkstattzug (peloton technische dienst). Vanaf maart 1944 tot en met het
einde van de oorlog waren ze korte of langere tijd in gebruik bij volgende Schweren (Heeres) Panzerjäger
Abteilungen: 519, 559, 560, 563, 616, 654, 655.
Eenmaal in gebruik bij deze Abteilungen, gelde de richtlijn dat de Jagdpanther niet zoals een tank ingezet
c.q. opgesteld mag worden. Het kon simpelweg zijn loop niet snel verdraaien in een andere richting, waardoor
de inzet zich tussen haakjes beperkte tot het uitschakelen van Geallieerde tanks en andere voertuigen.
In de praktijk betekent dit dat de Jagdpanther niet ingezet mag worden voor artillerie beschietingen en het
beschermen van militaire stellingen. Het opereerde in nauwe samenwerking met de infanterie en pantzer
troepen, vaak in een vooruit geschoven positie.
Nood breekt wetten en zo ook voor de inzet van de Jagdpanther bij de Schweren (Heeres) Panzerjäger
Abteilungen.
Vanaf februari 1945 worden de Jagdpanthers ook ingezet bij de Panzer Lehr Division, het 2de, 9de en 10de SS
Panzer Division en het führer Grenadier Brigade (Grossdeutschland).
Early production, herkenbaar doordat:
- de loop uit een deel bestaat.
- de kraag rondom de loop bevestiging zit vast gelast.
- de bestuurder heeft twee kijkgaten.
Mid production, herkenbaar doordat:
- de loop uit twee delen bestaat.
- de kraag rondom de loop bevestiging zit vast gelast.
- de bestuurder heeft een kijkgat.
Late production, herkenbaar doordat:
- de loop uit twee delen bestaat.
- de kraag rondom de loop bevestiging zit vast geschroefd.
- de bestuurder heeft een kijkgat.
Op alle production models zijn er verschillende type uitlaten toegepast, Uiteindelijk zijn dit vier
verschillende type uitlaat systemen.
Bij alle is de krik er vertikaal tussen geplaatst. Het type uitlaat is geen identificatie middel, om te bepalen
welk type production model het is.
Foto 3. t/m 5. In het Tank Museum in het Bovington is deze schwerer Panzerjäger V
(Jagdpanther) te bezichtigen. Het is een late model, die aan het einde van de oorlog in aanbouw in de MNH
fabriek in Hanover door de Britse soldaten werd aangetroffen. Het verkeert in een rijdende staat en wordt
jaarlijks gebruikt bij festiviteiten van het Tankmuseum.
Vervolgens is dit exemplaar onder toezicht van de Royal Mechanical and Electrical Engineers afgebouwd en
naar Groot Brittannië verscheept. Deze foto's zijn gemaakt in 2008, het deels aangebrachte ambush camouflage
patroon was in 1945 gebruikelijk, is in 2010 gewijzigd, Onbekend is waarom het maar deels aangebracht is en
waarom het later weer is gewijzigd. De tanks is inmiddels voorzien van trekogen aan de voorzijde, de koplamp
is hersteld en aan de zijkanten zijn de hulpgereedschappen aangebracht. De leger marking op de Jagdpanther
in het Tank Museum in Bovington.
- Vehicle Markings -
Marker:
Omschrijving:
National Insignia:
Kruis (zwart-op-wit) aan beide zijkanten, dit is een van de vier gebruikte varianten van het
Duitse "Balkankreuz".
Het geeft aan dat het een voertuig is van de Duitse Wehrmacht Heer of van de Duitse Waffen SS.
Foto 1 en 6. In het Panzer Museum in het Duitse Munster is deze schwerer Panzerjäger V
(Jagdpanther) te bezichtigen. Het is een late model, zonder het antimagnetische 'Zimmerit- Schutzbelag" en
zonder unit markers. Op foto 1 is onderaan de voorzijde te zien dat deze Jagdpanther een aantal keren is
getroffen door granaten, zonder succes. Op deze Jagdpanther zit achterop een van de vier uitlaat systemen, zoals
beter te zien is op afbeelding 2.
Wat op deze Jagdpanther nog wel aanwezig is en hem compleet maakt, zijn de beschermplaten bij de tracks. Ook
zijn er op de beide zijkanten diverse gereedschappen en hulpmaterialen bevestigd. Het voertuig is niet voorzien
van unit markings, behoudens dan het het Duitse "Balkankreuz", mede daarom zijn historie en herkomst van het
voertuig onbekend. De leger marking op de Jagdpanther in het Panzer Museum in het Duitse Munster.
- Vehicle Markings -
Marker:
Omschrijving:
Unit marking:
Ontbreekt, hierdoor is het niet bekend bij welke Kompanie (compagnie) en Zug (peloton) het
voertuig dienst heeft gedaan.
Battalion marking:
Ontbreekt, hierdoor is het niet bekend bij welk Abteilung (bataljon) het voertuig dienst
heeft gedaan.
Tactical marking:
Ontbreekt, (Taktische Zeichen), het symbool is een schuine rechthoek met daaraan toegevoegd
de letter T.
Dit symbool staat normaal gesproken op de voorzijde van de tank. Deze marker geeft niet alleen het type
voertuig aan, in dit geval een tank. Het geeft veelal ook met aangevulde symbolen aan bij wat voor 'soort'
leger onderdeel het is ingedeeld. Om deze reden werd vanaf D-Day dit symbool vaak verwijderd, om zo geen
onnodige informatie te verstrekken aan de Geallieerden.
National Insignia:
Kruis (zwart-op-wit) aan beide zijkanten, dit is een van de vier gebruikte varianten van het
Duitse "Balkankreuz". Het geeft aan dat het een voertuig is van de Duitse Wehrmacht Heer of van de Duitse
Waffen SS.
Foto 7. en 8. In het Auto und Techniek Museum in het Duitse Sinsheim is deze Schwerer
Panzerjäger V (Jagdpanther), te bezichtigen. Het is een late model, zonder het antimagnetische 'Zimmerit-
Schutzbelag" en zonder unit markers. Op foto 3 is aan de voorzijde te zien dat deze Jagdpanther een aantal keren
is getroffen door granaten, waaronder een zware granaat die de mantel van het kanon heeft geraakt. Deze
Jagdpanther is afkomstig van een Duits militair oefen terrein en op het onderstel na was er vrijwel niets meer
van over. De huidige beschadigingen zijn veroorzaakt door schietoefeningen en het is dus geen oorlogsschade. De
Jagdpanther is door de Fransman dhr. Hoebig hersteld, waarbij gebruik is gemaakt van diverse Jagdpanzer
onderdelen afkomstig uit Frankrijk.
De gehele achterzijde en het motordek zijn geconstrueerd uit diverse Panter Ausf. G onderdelen afkomstig van
de sloperij van dhr. Hoebig in Trun (Normandie). De overige opbouw inclusief de voorzijde is nagemaakt (replica).
Op deze Jagdpanther zit achterop een van de vier uitlaat systemen, zoals beter te zien is op foto 7 van de
Jagdpanzer in Saumur.
Wat ontbreekt op deze Jagdpanther zijn de beschermplaten bij de tracks. Wat niet ontbreekt op de beide zijkanten
is de aanwezigheid van de diverse gereedschappen en hulpmaterialen.
Het voertuig is niet voorzien van unit markers, daarom zijn verdere oorlogshistorie en herkomst van het voertuig
onbekend.
Bron: Rudi Ehninger brigade generaal (rtd) German Panzertruppe.
Foto 9. t/m 11. In het Wehrtechnische Studiensammlung in het Duitse Koblenz is deze
schwerer Panzerjäger V (Jagdpanther) te bezichtigen. Het voertuig is afkomstig uit het museum in Saumur en is
daarna compleet gerestaureerd bij Heeresinstwerk in Darmstad. Het voertuig verkeert nu in een "running condition"
en heeft het chassis nummer 300185. Het chassis is op 14/4/1944 gebouwd door Wannen-Brandenburger Eisenwerke.
Het fahrgestell nummer is Fgst. Nr. 300099. Onbevestigd is een melding dat deze tank heeft toebehoord aan het
s.Pz.Jg.Abt. 654, met de unit marking 234. Dit is een mogelijkheid, echter deze 234 in s.Pz.Jg.Abt. 654 is na
een treffer geheel uitgebrand, de schade is niet terug te herleiden bij de 234 in Koblenz.
Het is een late model gemaakt bij MIAG in oktober 1944, de division en/of regiment markings ontbreken. Wel
aanwezig is het antimagnetische 'Zimmerit-Schutzbelag". Niet alle Jagdpanthers beschikken over het
antimagnetische 'Zimmerit-Schutzbelag". Dit is maar een korte periode toegepast als antimagnetische laag, maar
in de praktijk is deze maar weinig effectief.
Op deze Jagdpanther zit achterop een van de vier uitlaat systemen, zoals beter te zien is op foto 7. Vergelijk
deze maar eens met het uitlaat systeem op afbeelding 2, bovenaan. Wat ontbreekt op deze Jagdpanther zijn de
beschermplaten bij de tracks. Wel aanwezig zijn op de beide zijkanten, de diverse bevestigde gereedschappen en
hulpmaterialen. Het voertuig is niet voorzien van unit markers, behoudens dan de op de loop vermelde bijnaam
"Ute", daarom zijn verdere oorlogshistorie en herkomst van het voertuig onbekend.
- Vehicle Markings -
Marker:
Omschrijving:
Unit marking:
234: (rode cijfers met witte rand) Aan beide zijden staat het no.
234. Het nummer 234 staat voor, 2de Kompanie (compagnie), de 3de Zug (peloton), 4de voertuig in het peloton.
Vehicle name:
"Ute", is de (bij-) naam van deze Jagdpanther. Zeer aannemelijk is,
dat de naam "Ute"een verwijzing is naar Konrad Uthe, een majoor van de Duitse Wehrmacht Heer, die het bevel
voerde over het 1ste Abteilung (bataljon)Panzergrenadier Lehr Regiment 901. Voor zijn daden op 25 juni 1944,
waarbij hij tijdens de gevechten om Fontenay-le Pesnel, nabij Caen is gedood, heeft hij op 12 augustus 1944
postuum het Ritterkreuz ontvangen.
National Insignia:
Kruis (zwart-op-wit) aan beide zijkanten, dit is een van de vier gebruikte varianten van het
Duitse "Balkankreuz". Het geeft aan dat het een voertuig is van de Duitse Wehrmacht Heer of van de Duitse
Waffen SS.
Om het eenvoudig en begrijpbaar te houden vermeld ik alleen enkele wetenswaardigheden van deze eenheid.
De Duitse Wehrmacht Heer, is opgebouwd uit vele leger onderdelen, allen werden uitvoerig getraind door ervaren
en vakbekwame instructeurs. Een leger onderdeel in opleiding, wordt aangeduid als een "Lehr"onderdeel. Let, op
er zijn meerdere leger onderdelen die naam "Lehr" dragen. Het Panzergrenadier Lehr Regiment 901 is als een
gemotoriseerde brigade opgericht in december 1942.
Kort samengevat vecht het aan het Oost Front en werd overgeplaatst naar Italië in 1943 om te vechten tegen de
Geallieerden. Vanuit Italië, worden ze naar Slovenië en naar Bosnië verplaatst om te vechten tegen de Partizanen
van Tito. In januari 1944 begeeft het zich naar noordoost Frankrijk om daar bij te dragen aan de opbouw van het
nieuwe Panzer-Lehr-Division. Vanaf 8 juni 1944 vecht het als een onderdeel van het nieuwe Panzer-Lehr-Division
mee bij de gevechten tegen de Britten en Canadezen bij Caen in Normandië.
In augustus 1944 werd vrijwel het gehele Duitse leger vernietigd in de Falaise Pocket. In Duitsland worden uit
de restanten een nieuw Panzergrenadier Lehr Regiment 901 opgebouwd. Voorzien van nieuwe manschappen en nieuwe
bewapening doet het regiment in december 1944 mee aan de Duits operatie "Wacht am Rhein". Na de Slag om de
Ardennen vechten de restanten van het regiment tegen de Amerikanen nabij Remagen, aan de Rijn. Uiteindelijk ziet
het zich gedwongen om zich over te geven aan het Amerikaanse leger na de strijd in de Ruhr-pocket in april 1945.
