De Leichter Panzerspähwagen, Sd.Kfz. 222 Sondern Kraftfahrzeug type 222.
De Sd.Kfz. 222 is een lichte pantser wagen welke tijdens WW II, was het
standaardverkenningsvoertuig van de Duitse Wehrmacht vanaf de Blitzkrieg in Polen tot aan de Duitse
capitulatie in mei 1945. Het ontwerp dateert uit 1935 en is gebaseerd op
de Sd.Kfz. 221. Het grote voordeel van de opvolger van de Sd.Kfz. 221, is
het 20 mm KwK 30 automatisch kanon, waardoor de bemanning over redelijk
goed wapen beschikte. Dit wapen was echter niet krachtig genoeg voor
tanks en dergelijke uit te schakelen, maar kon wel iets uitrichten tegen
laag vliegende vliegtuigen en lichte pantservoertuigen zoals halftracks.
Het ontwerp is eigenlijk een samenwerking van drie Duitse fabrikanten:
- Eisenwerk Weserhuette AG in Bad Oeynhausen was verantwoordelijk voor
het chassis.
- Horchwerke in Zwickau (was van Auto-Union) was verantwoordelijk voor
de motor en de aandrijftechniek.
- Schichau in Elbing en MHN in Hannover-Linden waren verantwoordelijk
voor de eindassemblage.
De productie begon in de jaren dertig en is midden 1943 gestopt omdat de
bepantsering niet meer voldeed tegen de steeds zwaarder wordende wapens
van de Geallieerden. Een andere meespelende factor was dat dit voertuig
voor zijn tijd hoogstaand en technisch complex was. Dit betekende dus
hoge productie kosten en reparaties en onderhoud waren kostbaar en
alleen uit te voeren door daartoe opgeleid personeel.
Het voertuig is gebaseerd op hetzelfde chassis, dat ook is gebruikt voor de pantserwagens Sd.Kfz. 221 en 223,
namelijk het sPkw I Horch 801 chassis. De motor was in eerste instantie een benzine motor Horch V-8 cilinder, 75
pk sterk. Door deze motor kon het voertuig op de weg een snelheid halen van 80 tot 85 km/u. Het voertuig was
vier wiel aangedreven en zowel de voor als de achterwielen waren bestuurbaar. Het is bewapend met een 20 mm
kanon een machine geweer voor zowel grond als lucht doelen.
Het 20 mm KwK 30 kanon was een vol automatisch kanon, welke vanaf 20 april 1940 is vervangen door de 20 mm KwK
38 met een hogere vuursnelheid. Het 20 mm KwK 30 is een vol automatisch kanon dat 280 schoten per minuut kon
afvuren.
Het 20 mm KwK 38 is een vol automatisch kanon dat 480 schoten per minuut kon afvuren.
De bemanning bestond uit drie personen, een boordschutter, een bestuurder en een commandant tevens kanon lader
en radio-operator. De Leichter Panzerspähwagen werd ingezet als verkenningsvoertuig in de Duitse Wehrmacht Heer
bij de Panzer Divisions, de vroegere Cavalerie en bij de gemotoriseerde infanterie-eenheden. Het uniform van de
bemanning was zwart en is niet hetzelfde zwarte uniform als dat van de pantsertroepen van de Waffen SS.
Overgebleven exemplaren van dit type voertuig zijn zeer zeldzaam.
De Amerikaanse verzamelaar van militaire voertuigen, Jac.q.ues Littlefield, beschikt over een geheel
gerestaureerd en werkend exemplaar. Het Patton Museum in Fort Knox, beschikt over een Sd.Kfz. 223.
Bij de Sd.Kfz. 222 wordt er vaak gesproken over "early", "mid" en "late" productie uitvoeringen. Echter,
deze uitvoeringen zijn niet duidelijk c.q. specifiek omschreven. Tijdens de gehele productie tijd van de Sd.Kfz.
222 zijn er zeven verschillende uitvoeringen gebouwd, ieder met grote en/of kleine verbeteringen. Deze
verschillen zitten o.a. in de motor, een 3,5 of een 3,8 liter motor, de remmen (mechanisch of hydraulisch), de
dikte van het front pantser en het type chassis. Daarnaast zijn er twee uitvoeringen officieel beschreven door
de Duitsers, dit betreft Ausf. A met een 3,5 liter motor en Ausf. B uitgerust met een 3,8 liter motor. Op foto's
zijn de verschillen vaak helaas niet te zien, waardoor het moeilijk is vast te stellen uit welke productie serie
het betreffende voertuig komt.
Een aantal verschillen op een rijtje:
Het dak boven de bestuurder, is bij de early models vlak en is schuin oplopend bij de mid en late
models.
De plaats richtingaanwijzers: op het bepantserde chassis, zonder bescherming bij de early models.
Vervolgens is er een T-vormig bescherm kooi over de lampen geplaatst en later werden ze definitief
verplaatst naar de voorspatborden.
De kijkgaten c.q. vizieren van de bestuurder en de bijrijder waren aanvankelijk van dezelfde grootte.
Zij veranderden later in een vorm, met een groot vizier aan de linkerzijde en een kleinere op de
rechterzijde.
De vorm en het formaat van het anti-granaat scherm bij de toren, kent hoge en lage varianten.
Het standaard wapen was eerst een automatisch kanon KwK 30 en later een KwK 38.
De late models beschikten over een gepantserde beschermplaat over de radiator opening aan de
achterzijde.
De early models beschikten over driehoekige gepantserde platen, die als een soort van wieldop de as
moesten beschermen. Bij de latere modellen is dit achterwege gelaten.
In mei 1942 verscheen de vijfde productie serie, hierbij is het sPkw I Type V chassis, met een Horch 3,8
liter, V8 cilinder motor en hydraulische remmen toegepast.
Een variant van de Sd.Kfz. 222 Ausf. B is de Sd.Kfz. 223 deze diende als communicatie c.q. radiowagen en was
herkenbaar aan het grote, horizontaal geplaatste raam antenne boven het voertuig. Deze variant was uitgerust
met een radiozender, type FuG Spr Ger F.of een FuG10. De commandant bevond zich in de toren en moest de wapens
laden en de radio bedienen die zich in de toren bevind.
Een gering aantal Leichter Panzerspähwagen is geleverd aan China (twaalf in 1938) en aan Bulgarije.
Foto 1. en 2.
Deze replica van een Leichter Panzerspähwagen, was te zien op het militaria evenement Wings and Wheels in Ursel
(B). Deze replica is gebouwd op een imitatie chassis voorzien van de assen en de motor van een terreinauto. De
bepantsering bestaat uit dunne staalplaat dat aan elkaar is verbonden middels een lasverbinding. Deze replica
weegt circa 2500 kilo en is nagebouwd omdat er nauwelijks meer originele exemplaren van de Sd.Kfz. 222 bestaan.
De leger tekens (markings) op deze replica Leichter Panzerspähwagen in Ursel.
- Vehicle Markings -
Marker:
Omschrijving:
National Insignia:
Kruis (zwart-op-wit) aan beide zijkanten, dit is een van de vier
gebruikte varianten van het Duitse "Balkankreuz". Het geeft aan dat het een voertuig is van de Duitse
Wehrmacht Heer of van de Duitse Waffen SS.