De Sd.Kfz. 251 is een Duitse half-track, of zoals de Duitsers het noemen een Schützenpanzerwagen, waarvan de
eerste uitvoeringen in 1939 in gebruik waren bij de 1st Panzer Division. Het ontwerp, een gepantserde halftrack
met ruimte voor een bestuurder en bijdrijder en tien personen achterin, dateert uit 1937 en is afkomstig van
Hanomag en Bössing-NAG. Een eis die werd gesteld aan het ontwerp van de halftrack is dat deze in staat moest
zijn om de tanks van de Duitse Panzer Divisions op het slagveld bij te houden. Het ontwerp van Hanomag en
Bössing-NAG is gebaseerd op het chassis van een in 1937 bestaande drie tons, halftrack, trekker de Sd.Kfz.11.
Hanomag nam het ontwerp voor het nieuwe chassis op zich en Bussing-Nag was verantwoordelijk voor het ontwerp van
de opbouw.
Het resultaat was de mittlere Schützenpanzerwagen Sd.Kfz.251, een voertuig voor de infanterie ontwikkeld, dat
voor hen voor het eerst in de geschiedenis dezelfde bescherming en rijeigenschappen bood, vergelijkbaar aan de
tanks.
Het ontwerp was voor die tijd erg modern, maar ook kostbaar en technisch complex om te bouwen. De tracks die
voor de aandrijving zorgen en grotendeels het gewicht van de halftrack dragen hebben een nadeel. Modder en
sneeuw konden de tracks blokkeren doordat dit zich ophoopte en ook vast kwam te zitten in de loopvlakken, zeg
maar het profiel, van de tracks. Een ander minpuntje, is de bovenzijde van de opbouw, deze was gewoon open en
daardoor was de bemanning kwetsbaar voor b.v. handgranaten.
De voorwielen van de halftrack worden niet aangedreven door de motor en dienen alleen om te sturen.
Bij de meeste uitvoeringen van de Schützenpanzerwagen, zijn de pantserplaten van de opbouw aan elkaar verbonden
met een lasverbinding, bij een klein aantal is gebruik gemaakt van klinknagels. Het onderhoud aan de halftrack
moest regelmatig gebeuren en kon alleen worden uitgevoerd door daartoe opgeleid technisch personeel.
Er zijn vier basis modellen van de Schützenpanzerwagen Sd.Kfz.251, te weten Ausf. A- tot en met D. Van deze
modellen zijn er in totaal officieel weer 23 varianten, bv Sd.Kfz. 251/1 tot en met 251/23. Onofficieel zijn er
nog meer varianten. De taak van deze voertuigen was het "beschermd" vervoeren van manschappen en bewapening naar
het front.
De oorspronkelijke bewapening was een 7.92 mm Maschinengewehr MG34 of MG42. In de ruimte achter de cabine
bevinden zich voor en achterin bevestigingspunten voor de machine geweren.
Ondanks het feit dat dit een legervoertuig is welke is uitgerust met machine geweren, is deze wel geschikt voor
transport doeleinden, maar beslist niet als gevechtsvoertuig bij het front. De opvolger van Ausf. C is natuurlijk
Ausf. D welke van september 1943 tot en met maart 1945 is gebouwd. Het grote voordeel van Ausf. D was dat deze
eenvoudiger te maken was en dus sneller geleverd kon worden en ook goedkoper was dan Ausf. C. Dit werd met name
bereikt doordat de opbouw van Ausf. D uit minder onderdelen bestaat dan Ausf. C.
Naoorlogse modellen zijn er in Tsjechië vanaf 1955 tot in de zestiger jaren gebouwd, het gaat dan om de zgn. OT
810, uitgerust met een V8 Tatra elf liter dieselmotor. Tijdens de oorlog hete deze fabriek in Tsjecho-Slowakije
B.M.M. (Bohmisch-Mahrische Maschingenfabrik), na de oorlog ging de fabriek verder onder de naam C.K.D. Praga.
De Sd.Kfz. 251/7 is een van de vele varianten van de mittlere Schützenpanzerwagen Sd.Kfz.251. De complete
benaming is Sd.Kfz. 251/7 Mittlerer gepanzerter Pionierpanzerwagen Ausf. A t/m D. Andere voorkomende benamingen
zijn:
Er zijn vier modellen c.q. uitvoeringen als basis gebruikt voor de Sd.Kfz. 251/7, dat zijn Ausf. A t/m Ausf. D.
Van alle uitvoeringen zijn er vervolgens weer twee varianten, zie de uitleg hierover hieronder.
Dit model, ook wel bekend als "Pionierpanzerwagen" is uitgerust met zgn."Schnellbrücken".
Dit zijn bruggenleggers c.q. rijplaaten voor het overbruggen van bv kleine slootjes en bomkraters in de weg.
Daarnaast was er standaard een opblaasbare rubberboot aanwezig. De standaard bewapening bestaat uit twee stuks
7.92 mm Maschinengewehr MG34 en/of MG42 en soms een 7,92 mm PzB39 of kanon. Er was ook plaats in de wagen voor
tien stuks antitankmijnen en gereedschap voor het voor het onschadelijk maken van munitie. De taak van deze
voertuigen was het "beschermd" vervoeren van manschappen en bewapening naar het front. Daarnaast kon men
ondersteuning bieden voor het overbruggen van kleine slootjes en het plaatsen van antitankmijnen. Afhankelijk
van het type radio was het voertuig ingedeeld bij de staf of bij de troepen. Tijdens de WWII, in 1943, deden er
standaard zes stuks Sd.Kfz. 251/7 dienst bij een Panzer Grenadier Regiment. In zo een regiment werden deze zes
vervolgens ondergebracht in een Pioniers Zug (Pi.Zug).
In het Nederlandse leger heet dit een genie peloton. Een Panzer Grenadier Regiment vormde met andere regimenten
tezamen een Panzer Divisie.
Uiteindelijk zijn er twee versies van de Sd.Kfz. 251/7 verschenen:
Sd.Kfz.251/7-I Ausf. A t/m D, standaard uitgerust met een radioset, type FuG Spr Ger f, funksprechgerat
Sd.Kfz.251/7-II Ausf. A t/m D, andere radio, type onbekend, ingedeeld bij de staf.
Foto 1. Deze Schützenpanzerwagen is te zien in het Duitse Panzer Museum in Munster
(D). Onbevestigde bronnen melden dat dit voertuig afkomstig is uit de collectie van het Amerikaanse Patton
Museum in Fort Knox, herkomst en geschiedenis is mij niet verder bekend. De bewapening bestaat uit een
Maschinengewehr, cal. 7.92 x 57 mm, type MG42. Dit model, ook wel bekend als "Pionierpanzerwagen" is
uitgerust met zgn. "Schnellbrücken". Dit zijn bruggenleggers c.q. rijplaaten voor het overbruggen
van bv slootjes en bomkraters in de weg. De leger tekens (markings) op deze Schützenpanzerwagen in Munster.
- Vehicle Markings -
Marker:
Omschrijving:
Unit marking:
323: Aan beide zijden staat het no. 323. Het
nummer323 staat voor, 3de Kompanie (compagnie) , 2de Zug (peloton), 3de Fahrzeug
(voertuig) in het peloton.
Division marking:
Ontbreekt, het is niet bekend bij welke divisie c.q. regiment dit voertuig dienst heeft gedaan.
Tactical marking:
Taktische Zeichen, op de voorzijde van de half -track een wit gekleurd
symbool. Een wit symbool van een half-track geeft het voertuigtype aan. Deze marker geeft niet alleen het
type voertuig aan, in dit geval een half-track. Het geeft veelal ook met aangevulde symbolen aan bij wat
voor 'soort' leger onderdeel het is ingedeeld. Het Taktische Zeichen werd vanaf D-Day vaak verwijderd, om
zo de Geallieerden van informatie te onthouden.
National Insignia:
Kruis (zwart-op-wit) aan beide zijkanten, dit is een van de vier
gebruikte varianten van het Duitse "Balkankreuz". Het geeft aan dat het
een voertuig is van de Duitse Wehrmacht Heer of van de Duitse Waffen SS.
Nummerplaat:
WH staat voor Wehrmacht - Heer, benadrukt nog eens dat het niet om
een voertuig gaat van de Waffen SS.
Foto 2. In het Musée des Blindés in Saumur staat ook een
Schützenpanzerwagen Sd.Kfz. 251/7 Ausf. D. De herkomst en geschiedenis van dit voertuig zijn mij verder
onbekend, het voertuig heeft nog wel in een aantal films meegedaan. Het voertuig is iets minder compleet
uitgerust dan die in Munster, zo zit er geen bewapening op en ontbreken de afdekplaten onder de zgn.
"Schnellbrücken".
Dit model, ook wel bekend als "Pionierpanzerwagen" beschikt over zgn. "Schnellbrücken".
Dit zijn bruggenleggers c.q. rijplaaten voor het overbruggen van bv slootjes en bomkraters in de weg. De leger
markings op deze Schützenpanzerwagen.
- Vehicle Markings -
Marker:
Omschrijving:
Unit marking:
1134: Aan beide zijden staat het no. 1134.
Het nummer 1134 staat voor, 11de Kompanie (compagnie) , 3de Zug (peloton), 4de
Fahrzeug (voertuig) in het peloton.
Division marking:
Ontbreekt, het is niet bekend bij welke divisie c.q. regiment dit voertuig dienst heeft gedaan.
Tactical marking:
Ontbreekt, Taktische Zeichen, was origineel wel aanwezig, op de
voorzijde van de half -track. Een wit silhouet symbool van een half-track geeft het voertuigtype aan. Deze
marker geeft niet alleen het type voertuig aan, in dit geval een half-track. Het geeft veelal ook met
aangevulde symbolen aan bij wat voor 'soort' leger onderdeel het is ingedeeld. Het Taktische Zeichen werd
vanaf D-Day vaak verwijderd, om zo de Geallieerden van informatie te onthouden.
National Insignia:
Kruis (zwart-op-wit) aan beide zijkanten, dit is een van de vier
gebruikte varianten van het Duitse "Balkankreuz". Het geeft aan dat het
een voertuig is van de Duitse Wehrmacht Heer of van de Duitse Waffen SS.
Nummerplaat:
WH staat voor Wehrmacht - Heer, benadrukt nog eens dat het niet om een
voertuig gaat van de Waffen SS.
