Het verhaal van de acht tons middel zware half track, de Sonder-Kraftfahrzeug 7. Krauss-Maffei AG start in 1928
met eerste studie model de M7, dit blijft bij een papieren ontwerp. In 1933 werd op basis van de door de
Waffenamt opgestelde specificaties het prototype M8 ontwikkeld. De was iets groter dan het M7 model en het
prototype werd voorzien van een 6 cilinder benzine motor, Maybach HL52. Naast de firma Krauss-Maffei AG (KM M8)
word er ook door Buessing-NAG (BN M8) en Daimler-Benz (DB M8) gewerkt aan de ontwikkelingsopdracht van het
Waffenamt.
In 1936 verschijnt het verbeterde nieuwe model de KM- M9, deze werd uitgerust met een nieuwe Maybach motor, type
HL57. Krauss-Maffei AG bouwt 127 stuks half tracks type KM-M9 in 1936. Vanaf 1936 start de ontwikkeling van de
KM-M10, welke werd uitgerust met een Maybach HL62 motor. Een vergelijkbaar voertuig werd geproduceerd bij Hansa-
Lloyd-Goliath AG in Bremen (het latere Borgward) en werd HL-M10 genoemd. In 1936 zijn er 222 stuks van
geproduceerd door Hans-Lloyd AG. In 1937, ging de productie van het uiteindelijke model de KM m11 van start,
deze verkreeg de officiële benaming: "Mittlerer Zugkraftwagen 8t (Sd.Kfz. 7)" Ter informatie,
acht tons houdt in dat het voertuig een last van acht ton kan voorttrekken. Gelijktijdig produceerde Borgward
het vergelijkbare model, de HL m11. In 1943 werd in de Sf.Kfz.7 de Maybach HL 62 motor vervangen door de Maybach
HL 64.
De door de Duitse firma Krauss Maffei AG in München ontworpen half track Sd.Kfz. 7 was geschikt voor het
vervoeren van 12 manschappen en het voorttrekken van een artillerie of houwitser kanon. Daarnaast was er nog
voldoende ruimte om bagage, waaronder munitie mee te nemen. De Wehrmacht was in die tijd daarin uniek, elders in
Europa gebruikte men voor deze taken hoofdzakelijk een middel zware of zelfs zware vrachtauto. Deze vrachtauto's
waren immers sneller op de weg, daarin tegen deed de half track het veel beter in het terrein. Vanaf 1938 begint
de productie van de Sd.Kfz. 7 bij drie firma's, Krauss-Maffei in München, Borgward in Bremen en bij
Saurerwerken in Wenen. Er zijn ruim 3200 stuks gemaakt tot en met 1944. Van 1941 tot 1944 zijn een beperkt
aantal Sd.Kfz. 7 uitvoeringen door de Duitsers geleverd aan het Bulgaarse leger, waarvan er een aantal in handen
van Tito zijn gekomen. Een vijftal Sd.Kfz. 7 zijn door Duitsland in 1939 geleverd aan Brazilië, de oorlog
stond verdere levering over zee met schepen in de weg.
Door Krauss-Maffei werd er vanaf april 1940 een variant van de middelzware half track gebouwd, die op achterop
ruimte had voor het plaatsen van een vierdelige set 2,0 cm lichte kanonnen voor luchtafweer.
Dit wapen is beter bekend als de 2 cm Flak-Vierling, met een Flakvisier 38, later met een Flakvisier 40.
Half tracks van Krauss-Maffei die werden uitgerust met 2 cm Flak-Vierling kregen de benaming Sd.Kfz.7/1, "2 cm
FlaK Vierling 38 auf mittlerem Zugkraftwagen 8t". De productie van deze Sd.Kfz 7/1 ging door tot in 1943
en er zijn ruim 300 stuks Sd.Kfz. 7/1 gemaakt. Het precieze aantal gemaakte Sd.Kfz. 7/2 is niet bij mij bekend,
in februari 1945 waren er 319 stuks in gebruik bij de Wehrmacht. Aanvankelijk waren deze half-tracks
ongepantserd, maar in de loop van de productie werd als bescherming een bepantsering voor het 2 cm FlaK Vierling
en over de cabine geplaatst.
Het voertuig kon zelf de 2 cm magazijnen munitie meenemen. Eventueel kon er een extra aanhanger, de Sonder
Anhaenger 56, achter de half track voortgetrokken worden met opslagruimte voor 1800 stuks magazijnen.
De Sd.Kfz. 7/1 met zijn 2 cm Flak-Vierling was tijdens de oorlog bij drie onderdelen ondergebracht: de Duitse
Wehrmacht-Luftwaffe, Wehrmacht Heer en de Waffen SS. De Sd.Kfz. 7/1 is door de deze onderdelen op alle Duitse
fronten in gebruik geweest, ook in Noord-Afrika. In eerste instantie was het ontwikkeld als een luchtafweer
wapen, tegen gerichte grondaanvallen door Geallieerde vliegtuigen. De Luftwaffe gebruikte ze in de Leichte FlaK
Abteilungen, voor het beschermen van vliegvelden. De Wehrmacht Heer en de Waffen SS gebruikte ze voor het
beschermen van hun eenheden op de grond nabij het front, het zij op enige veilige afstand.
Het kanon werd al snel ook ingezet voor acties op de grond. Met name aan het Oost front gebeurde dit en op
beperkte schaal ook aan het West front door de Luftwaffe regimenten van het III FlaK Korps van Wolfgang Pickert.
De half track Sd.Kfz.7 was veruit het meeste in omloop, als tractor voor 8,8 cm FlaK kanonnen. Van dit type
alleen al zijn er ruim 8000 exemplaren gemaakt. De Sd.Kfz. 7/1 en 7/2 uitvoeringen waren circa 2000 stuks
redelijk vertegenwoordigd, de overige uitvoeringen zijn op kleine schaal gebouwd.
- De Sd.Kfz. 7 uitvoeringen -
Type / Model
Beschrijving:
Sd.Kfz. 7
Het basismodel, met een open koetswerk, ruimte voor 12 manschappen.
Geschikt als tractor voor het voorttrekken van een 8,8 cm FlaK kanon of 15 cm sFH 18 houwitser.
Motor: 6 cilinder benzine motor, een Maybach HL 52. Vermogen: 115pk.
Sd.Kfz.7/1
De 2 cm FlaK Vierling auf mittlerem Zugkraftwagen 8t.
Werd geleverd met een open cabine en een gesloten gepantserde cabine.
Achterop bevestigd zit een 2 cm FlaK Vierling 38 L/112,5 luchtafweer kanon.
Motor: 6 cilinder benzine motor, een Maybach, type HL 62TUK. Vermogen 140pk.
Sd.Kfz.7/2
De 3.7cm FlaK 36/37/43 auf Selbstfahrlafette.
Werd geleverd met een open cabine en een gesloten gepantserde cabine.
Achterop bevestigd zit een 3.7 cm FlaK 37 L/98 luchtafweer kanon.
De 3,7 cm FlaK 36 (Sf.) en de 3,7 cm FlaK 43 L/89 werden soms ook geplaatst.
Motor: 6 cilinder benzine motor, een Maybach, type, HL 62TUK. Vermogen 140pk.
Sd.Kfz.7/5
De Artemis - 7.62 cm(r) Pak auf Zgkw 8t.
Een Sd.Kfz. 7 uitgerust met een 7,62 cm Panzerabwehrkanone 36(Rusland). In 1941-1942 ombouw van circa 1300
stuks kanonnen van op de Russen in beslag genomen 76 mm kanon model 1936 (F-22).
Sd.Kfz.7/6
Flugabwehrmesswagen c.q. FlaKmesstruppkraftwagen auf Zugkraftwagen 8t.
Een Sd.Kfz. 7 uitgerust met een luchtverdediging doelzoeker, Is een observatie en coördinatie wagen
voor luchtverdediging acties.
Sd.Kfz.7/9
Feuerleitpanzerfahrzeug für V-2 Raketen auf Zugkraftwagen 8t.
Een commandowagen voor V2 (Vergeltungswaffe 2) lanceerinstallaties.
Foto 1. en 2. Deze Sd.Kfz. 7/1, staat in het Wehrtechnische Studiensammlung
(Koblenz). Deze half-track is geheel gerestaureerd door het bedrijf Krauss-Maffei. Het voertuig is gemaakt
in 1943 en is van het type KM m11. Na restauratie is het als een schenking overhandigd aan de vereniging
Vrienden van het Wehrtechnischen Studiensammlung. Helaas is de herkomst, de geschiedenis en gebruik tijdens
de oorlog van dit specifieke voertuig mij onbekend. Het voertuig draagt de leger markings.
- Vehicle Markings -
Marker:
Omschrijving:
Unit marking:
Ontbreekt, onbekend is bij welk regiment, compagnie en peloton het voertuig dienst heeft
gedaan.
Division marking:
Ontbreekt, gebruikelijk heeft iedere divisie zijn eigen wapen embleem of symbool.
Tactical marking:
Ontbreekt, (Taktische Zeichen) een cirkel met een H gelijkend symbool er boven (wit),
bewapening type is luchtafweer, 2 cm FlaK kanon. Het geeft veelal ook met aangevulde symbolen aan bij wat
voor 'soort' leger onderdeel het is ingedeeld. Om deze reden werd vanaf D-Day dit symbool vaak verwijderd,
om zo o.a. het Franse verzet van informatie te onthouden.
Transport symbol:
Ontbreekt ovaal, met cirkel (wit), geeft aan dat het een half rups voertuig is.
National Insignia:
Ontbreekt, Kruis (zwart-op-wit) aan beide zijkanten, dit is een van
de vier gebruikte varianten van het Duitse "Balkankreuz". Het geeft aan dat het een voertuig is
van de Duitse Wehrmacht Heer of van de Duitse Waffen SS.
Kenteken:
Nummerplaat: WL-529954 staat voor Wehrmacht - Luftwaffe, benadrukt
nog eens dat het om een voertuig gaat van de Duitse Luftwaffe.
Transport info:
Alleen op de linkerdeur vermeld: Kfz SdKfz7/1 Leergew. 12,5t Nutzlast 1,2t Ve Kl.
Ia 1560 327 5-10440