De Medium Tank M4A1(76)w is een Amerikaanse tank, uitgerust met een 76 mm kanon en natte opslag (wet storage) voor
de munitie. De Britse benaming voor een M4A1(76)w is Sherman IIa. De M4A1, is gemakkelijk herkenbaar aan de
gietijzeren romp met afgeronde hoeken. Er zijn verschillende uitvoeringen van de M4A1, afhankelijk van o.a. het type
kanon (75 mm, 76 mm of 17-ponder kanon) en het type track (VVSS of HVVS).
De op deze pagina getoonde M4A1(76)w heeft als standaard bewapening een 76 mm kanon. Hiervan bestaan er meerder
uitvoeringen, waarvan er twee type zijn toegepast op de M4A1(76)w. Als eerste het M1A1 kanon zonder vuur mondingsrem,
deze zijn 1943 toegepast en later opgevolgd door de 76 mm M1A2 met vuur mondingsrem. Het kanon is op de toren
bevestigd middels een gun-mount van het type M62. De standaard toren of koepel, in het Engels the turret, is van het
type high bustle T23, achterop de toren zit het contragewicht waarbij het uitstekende deel zich t.o.v. de toren aan
de bovenzijde zit.
De M4A1 is er kent een aantal uitvoeringen, dit heeft in eerste instantie te maken met de wijzigingen die tijdens de
jaren van productie, in de diverse Amerikaanse fabrieken zijn uitgevoerd. Globaal kan je spreken van de early
production models die vanaf 1941 geleverd worden aan het Amerikaanse leger. De jaren daarop krijg je de mid
production serie en de laatste jaren werd de late production model geleverd. Voor kenners is het onderscheid te
maken op basis van uiterlijke verschillen, echter door later aangebrachte wijzigingen is het uiterlijk niet bepalend,
maar het chassis nummer van de 'hull'.
Een ander groot verschil is het type bewapening, standaard is de M4A1 uitgerust met een 75 mm kanon, deze is vanaf
eind 1944 vervangen door een 76 mm kanon. Ook zijn er ter voorbereiding op D-Day door Amerika 76 mm kanonnen
verscheept naar Groot-Brittannië, een klein deel van de daar aanwezige tanks werd met dit 76 mm kanon uitgerust.
Ook zijn er howitzer tanks van het type M4A1, uitgerust met een 105 mm howitzer. Als laatste nog te noemen de
standaard aangebrachte vering van het type VVSS en de later toegepaste HVSS vering. Meer informatie staat elders op
de website.
Via het Lend Lease programma leverden de Verenigde Staten aan diverse Geallieerde landen defensie
materiaal, waaronder de medium tank M4A1 aan
de legers van het Britse leger, het Canadese leger en het Poolse leger.
Het Franse leger heeft enkele tanks ontvangen ter vervanging van
uitgeschakelde tanks.
Deze M4A1-E9 is oorspronkelijk gebruikt als trainingstank van het Amerikaanse leger, daarna is de tank bij de
Chrysler's vestiging te Evansville gereviseerd. Nederland heeft in de beginjaren vijftig, dus na WW II, ongeveer
250 Sherman tanks ontvangen in het kader van het MDAP. Dit gebeurde min of meer ter vervanging van een gelijk
aantal totaal versleten Sherman tanks die het Nederlandse leger direct na WW II heeft overgenomen van het Britse
en Canadese leger, welke afkomstig zijn uit legerdump plaatsen in Nederland. Deze M4A1-E9 heeft een Continental
R975 C 1 motor en een neus c.q. front uit een deel, welke bevestigd is middels zware bouten aan het chassis. De
bevestiging van het 75 mm kanon aan de koepel is van het type 'Combination Gun Mount, M34A1'.
Opvallend: de 88 M4A1 tanks waren bij levering voorzien van een Amerikaans 'Army Registration Number'. Pas rond
1957 (!) worden 83 van de 88 M4A1 tanks voorzien van een en Nederlands militair kenteken, een zgn. KL-registratie
nummer: KX-17-O1 t/m 17-53, KX-18-64 t/m 18-87 en KX-18-89 t/m 18-94.
Bron: H.L. (Hanno) Spoelstra en eigen onderzoek.
- Sherman Tanks geleverd aan het Nederlandse leger -
Aankoop / Levering:
Omschrijving:
Aankoop door NL:
1945/1946 circa 250 exemplaren uit Britse en Canadese dumpvoorraden in Nederland.
Levering door VS aan NL:
1951/1952 circa 250 exemplaren*
Totaal aantal M4A1 geleverd:
38 exemplaren, waarvan 30 exemplaren met een dozerblad vanaf 1955.
Aantal M4A1-E9 geleverd:
50 exemplaren**
M4A1-E9 met C1 motor:
46 exemplaren uitgerust met een Continental R975 C 1 motor.
M4A1-E9 met C4 motor:
4 exemplaren uitgerust met een iets krachtiger Continental R975 C 4 motor.
In gebruik (M4A1):
Van 1951 tot 1957 in gebruik bij de Cavalerie, bij tank- en verkenningseenheden.
In gebruik (overige modellen):
Tot 1964; 30 exemplaren met een dozerblad in gebruik bij de Genie en de TD-munitie
compagnieën.
Huidig totaal M4A1-E9
Zeven exemplaren in Nederland:
- Twee exemplaren van het Cavalerie Museum in Amersfoort.
- Een exemplaar in Woensdrecht, als monument voorzien van Canadese leger markings.
- Een exemplaar in Overloon, als monument voorzien van Amerikaans leger markings.
- Een exemplaar van het Nationaal Militair Museum in Soest.
Foto 1. t/m 4. In het Nationaal Militair Museum in Soest staat het restant van wat
eens een medium tank M4A1(76)w was. Deze tank afkomstig van het Artillerie Schietkamp in Oldebroek. De
geschiedenis daarvoor is mij onbekend.
Op het oefenterrein werd ook geoefend door andere leger onderdelen, o.a. Marine, Luchtmacht en infanterie trainden
er ook. Dit verklaart waarom er nog iets van de tank over is gebleven, immers bij artillerie vuur had er
waarschijnlijk nog minder van overgebleven. Ook werd er regelmatig geoefend met het gooien van molotov cocktails
naar tanks.
Een opvallend detail is de aanwezigheid van het originele Amerikaanse 'Army Registration Number' U.S.A. 30125829.
Een mogelijkheid is, is dat dit één van de vijf M4A1's is, die rond 1957 niet voorzien is van een
KL-registratie nummer, de overige 83 M4A1's werden namelijk wel voorzien van een KL-registratie nummer.
De verschillende uitvoeringen van de medium tank van het type M4, zijn of afkomstig uit Britse en Canadese
legerdump plaatsen in Nederland, direct na WW II. Ook zijn er begin vijftiger jaren medium tanks van het type M4
door het Amerikaanse leger aan Nederland. Halverwege de zestiger zijn de medium tanks van het type M4 vervangen
en uit dienst genomen, vele vonden daarna de weg naar de Hoogovens en slechts een aantal is bewaard gebleven.
Enige details van deze tank:
Het beschikt over de afwijkenden 'early M3 Bogie' loopwielen, deze zijn open en de gebruikelijke M4 Bogies (dicht).
Bewapening is een 76 mm M1A1 kanon zonder vuurmondingsrem, deze zijn in 1943 toegepast.
De gun mount voorop en de gun lock achterop de tank ontbreekt, dit geldt ook voor de Continental R975 radiaal motor.
De wheel sprockets, de grote tandwielen aan de voorzijde en de tracks ontbreken ook.
De leger tekens (markings) op deze Medium Tank M4A1(76)w in Soest (NL).
- Vehicle Markings -
Marker:
Omschrijving:
Army registration number:
U.S.A. 30125829 is een standaard early nummer en een uniek voertuig nummer uitgegeven door het leger. Het nummer is voor logistieke zaken te vergemakkelijken o.a. bij onderhoud in het veld. Voor tanks begint de reeks met 30.
Bridge classification:
Ontbreekt; het cijfer 30 in een gele cirkel, is de gewichtsklasse
aanduiding. Bruggen kregen ook deze classificatie, indien het cijfer van
een Bridge classification gelijk of groter dan die van het voertuig was
kon de brug het gewicht van het voertuig houden.
Unit marker:
Ontbreekt; Bijvoorbeeld een Zwarte driehoek met 701, is het 701ste Regiment van de
Cavalerie.
Land marker:
Ontbreekt; Zwarte cirkel met oranje leeuw, symbool van de Nederlandse Krijgsmacht.