Carrier. 3" Mortar, No.1, Mk.I
 
  Type: Carrier, Armoured Personnel
British Army: Carrier. 3" Mortar, No.1, Mk.I & Mk.II
Export: Yes
Mortar Carrier, Kapellen (B)
  Contents:
 
  1. Algemeen.
    1.1 De verschillende Carriers.
    1.2 Export.
  2. De Mortar Carrier.
    2.1 De verschillende Mortar Carriers.
  3. Carrier 3" Mortar, No.1, Mk.I in Kapellen (B).
  4. Technische Specificaties:
  5. Externe Links.
    Foto 1. De Carrier 3" Mortar, No.1, Mk.I in het depot van Kapellen (B).
1. Algemeen:
De geschiedenis van dit een kleine Brits militair rupsvoertuig start in 1934 met de Vickers Carrier. Vickers (Groot-Brittannië) ontwierp dit voertuig in 1934 en de productie werd in 1935 gestart. De eerste exemplaren waren soms uitgerust met een anti tank geweer, de .55 inch Boys ATR. Daarop verschenen vier verschillende varianten van de Vickers Carrier met een ieder een iets aangepaste opbouw: de Machine Gun Carrier, de Bren Gun Carrier, de Cavalery Carrier en de Scout Carrier.
 
In 1939 werd bedacht deze verschillende uitvoeringen te standaardiseren en de vier varianten te vervangen door een nieuw exemplaar dat bekend werd als de Universal Carrier c.q. Bren Gun Carrier. Deze Carriers waren gewoonlijk in gebruik voor transport van militairen en militaire benodigdheden, vaak bewapend met een .303 inch Bren Gun machine geweer, vandaar de veel gehoorde algemene benaming Bren Gun Carrier.
Deze Universal Carrier kende verschillende toepassingen, qua bewapening was dat een Bren Light Machine Gun, de Vickers Medium Machine Gun en een aangepaste variant de 3-inch mortar carrier. Daarnaast waren er Carriers die werden gebruikt voor patrouille en observatie, de Britse benaming voor deze rol, recce c.q. scouting wordt veelal verkeerd naar het Nederlands vertaald. Bij de Britse Royal Artillery Regiments deden ze ook dienst als "signals vehicle", "gun tractor" en als "artillery observation post". Naast het transport van wapens werden ze ook ingezet voor troepen transport en als ambulance.
 
In al zijn varianten zijn er in totaal ruim 100.000 exemplaren gemaakt in Groot-Brittannië en daarbuiten. Het is het de meest gemaakte gepantserde voertuig in de militaire geschiedenis. Het voertuig is op grote schaal gemaakt en gebruikt in WW II en erna door vrijwel alle Geallieerden-legers.
De sterk verbeterde Amerikaanse uitvoering, de T16, is na de oorlog ook door de Koninklijke Landmacht in gebruik genomen.
De huidige 'overlevende' Universal Carriers zijn vaak niet meer in geheel originele staat. Door een gebrek aan onderdelen, oa tracks, en het wegnemen van spatschermen, trek inrichtingen, opstapbeugels e.d. is het vaak lastig om aan te geven of het origineel een Mk. I of Mk.II was.
 
1.1 Verschillende uitvoeringen:
 
- De Britse uitvoeringen -
Type / Model Beschrijving:
Universal Carrier Mk.I [No.1, No2 en No.3] De standaard uitvoering zonder extra's zoals die op de Mark II zitten.
De verschillen tussen de No1. No.2 en No. 3 zijn kleine verbeteringen oa mbt de zitplaatsen en opslag mogelijkheden.
Universal Carrier Mk.II [No.1 en No.2]
  1. Mk.II heeft een scharnierbare gepantserde klep bij de bovenkant van commander' s positie, boven de Bren Gun.
  2. Een ronde stalen railing c.q. (hand) grip rand aan de bovenzijde van de opbouw, bij een Mk.I is deze van hout.
  3. Heeft aan de linkerzijde een plaat waarin je je voet kan plaatsen bij het instappen.
  4. Aan de achterzijde een mogelijkheid om een aanhanger voort te trekken.
  5. Aangepaste verlichting, waarbij een koplamp van een verduisterkap is voorzien.
Het verschillen tussen de No.1 en No.2 is dat de No.2 over een gelaste en waterdichte opbouw beschikt, daarnaast zijn er kleine verbeteringen oa mbt de zitplaatsen, opslag mogelijkheden.
Universal Carrier Mk.III [No.1] Deze is vrijwel identiek aan de Universal Carrier Mk.II. De verschillen zijn wederom verbeterde en aangepaste opslag mogelijkheden, wijzigingen aan het motordek en een nieuw type afscheidingsplaat tussen het voor en achtercompartiment.
Wasp Beschikt over een vlammenwerper als bewapening.
De 2" Mortar Carrier en de 3" Mortar Carrier Mk.I en Mk.II. In totaal zijn er circa 35.000 stuks gebouwd in Groot-Brittannië.
Loyd Carrier Herkenbaar aan vier (2 x 2) loopwielen in de tracks. De Loyd Carrier is in 1940 door de Britse firma Vivian Loyd & Co, als enige carrier ontworpen en gebouwd als Personnel carrier, voor het vervoer van acht personen en was daardoor iets langer als de standaard Universal Carriers. Er zijn er ruim 15.000 stuks van gebouwd o.a. door:
Aveling & Barford, Dennis Brothers Ltd, Ford Motor Company, Sentinel Waggon Works en Wolseley Motors. Er zijn drie type motoren gebruikt, de standaard Britse Ford V8, de Amerikaanse Ford en Canadese motoren.
 
- De Australische en New Zealandse uitvoeringen -
Type / Model Beschrijving:
LP 1 Carrier
LP 2 Carrier,
2 Pounder Anti-tank Gun Carrier
3" Mortar Carrier.
Dit zijn varianten van de Britse Universal Carrier. In totaal zijn er circa 5.600 stuks gebouwd in Australië en circa 500 stuks in New Zealand.
 
- De Canadese uitvoeringen -
Type / Model Beschrijving:
Windsor Carrier De Windsor Carrier, is iets langer dan de Britse en herkenbaar aan vier (2 x 2) loopwielen in de tracks. Aan de achterzijde voorzien van een mogelijkheid om een aanhanger voort te trekken.
Hiervan zijn er in 1944-1945 circa 5.000 stuks gebouwd in Canada.
De opbouw (hull) is aan elkaar bevestigd met klinknagels.
Universal Carrier Tijdens WW II, zijn er in Canada in totaal 28.988 stuks Universal Carriers gebouwd in diverse uitvoeringen.
 
- De Amerikaanse uitvoeringen -
Type / Model Beschrijving:
T16 Mk.I Herkenbaar aan vier (2 x 2) loopwielen in de tracks.
Veelal aan de achterzijde voorzien van een mogelijkheid om een aanhanger voort te trekken.
Hiervan zijn er circa 14.000 stuks van gebouwd in de Verenigde Staten.
De opbouw (hull) is aan elkaar bevestigd met een lasverbinding.
 
1.2 Export:
Groot-Brittannië heeft naast de Verenigde Staten ook militaire steun aan de Geallieerde bondgenoten geleverd, o.a. is de Universal Carrier geleverd aan de Belgische Prion Brigade, de Nederlandse Princes Irene Brigade en er zijn 2.656 stuks geleverd aan het Rode Leger van de Soviet Unie. Tevens zijn er 400 stuks Mortar Carriers No.1, Mk.I als militaire steun geleverd aan het Nationalistische Chinese Leger voor de strijd tegen de Japanse bezetters.
 
2. De Mortar Carriers:
Een Mortar Carrier heeft als standaard bewapening een mortier inrichting, welke tijdens het transport op de achterkant van het voertuig is bevestigt. Standaard bevonden de vele mortier granaten zich in het compartiment achter de bestuurder. In totaal zijn er circa tien modellen of zoals je wilt varianten gemaakt met andere motoren en aangepaste opslag mogelijkheden voor de mortier granaten.
Zoals dat gaat in die tijd waren er meerdere type mortieren en diverse uitvoeringen van de Universal Carrier die zijn aangepast voor het transport van deze mortieren, bij het overzicht 2.1 staan de meest voorkomende uitvoeringen van de mortar carriers vermeld.
De Britse uitvoeringen zijn gebaseerd op de Universal Carrier Mk.I en Mk.II, de verschillen tussen de beide uitvoeringen staan vermeld in het overzicht 1.1 van de Universal Carriers. De Britse Universal Carriers Mk.I en Mk.II kennen een onderverdeling die wordt aangeduid met No.1 t/m No.3.
In het overzicht 1.1 staat tevens vermeld wat de belangrijkste verschillen tussen de No.1, 2 en 3 zijn, deze verschillen zijn echter niet echt groot en kan je simpel vertalen naar early, middle en late models van de Mk.I en Mk.II.
De Australische uitvoeringen zijn gebaseerd op de in Australië gebouwde LP1 en LP2 Carriers en zijn naar verluidt iets eerder in gebruik genomen dan de Britse mortar carriers, o.a. ingezet tegen het Duitse Afrika Korps in de woestijnen van Noord-Afrika.
 
De bemanning van de 3" Mortar Carrier bestaat uit vijf personen, inclusief de bestuurder en de man die de Brengun bediende.
De bewapening bestond naast de Brengun mitrailleur uit een 3" (inch) mortier. Het mortier, de reinigingsset en de olie kan werden tijdens transport aan de achterzijde bevestigd, zie foto 2.
De grond- c.q. fundatieplaat van het mortier werd bij de eerste modellen op de voorzijde van de Carrier bevestigd, bij latere modellen werd deze plaat aan de achterzijde bevestigd. Het mortier kon 360 graden rond zijn as op de bodemplaat worden verdraaid. Bij ingebruikname van het mortier kon deze in de carrier geplaatst en naast de Carrier worden geplaatst.
Deze uitvoering met de 3" mortier is in gebruik geweest bij het Britse en het Canadese leger. De Australische uitvoering van de 3" Mortar Carrier heeft dienst gedaan bij het leger van Australië en New Zealand. Tevens zijn er van deze laatste versie er 400 exemplaren als militaire steun geleverd aan het Nationalistische Chinese Leger.
2.1 De verschillende Mortar Carriers.
- De Britse uitvoeringen -
Type / Model Beschrijving:
2" Mortar Carrier Gebaseerd op de Universal Carrier Mk.I en Mk.II
3" Mortar Carrier Mk.I Gebaseerd op de Universal Carrier Mk.I en Mk.II
3" Mortar Carrier Mk.II Gebaseerd op de Universal Carrier Mk.I en Mk.II
 
- De Australische uitvoeringen -
Type / Model Beschrijving:
2 Pounder Anti-tank Gun Carrier Gebaseerd op de LP 1 Carrier en de LP 2 Carrier
3" Mortar Carrier Gebaseerd op de LP 1 Carrier en de LP 2 Carrier
 
3. De 3" Mortar Carrier No1 Mark I in Kapellen (B).
Foto 1. Deze 3" Mortar Carrier No1 Mark I, is te zien in het depot fort Kapellen in het Belgische Kapellen. Het is voertuig verkeert in een zeer goede staat. Op de voorgrond staan het 3" mortier en toebehoren. Het voertuig Is voorzien van de markings van het Belgisch leger tijdens WW II. Het voertuig heeft toebehoord aan eerste bataljon Belgische fuseliers (1940) van het eerst Belgische Brigade van kolonel Jean-Baptiste Piron. Na verluid is dit voertuig in 1944 geleverd aan het Belgische leger, meer informatie over de herkomst en historie van het voertuig mij onbekend. Het depot in het fort van Kapellen behoort toe aan het Belgische Koninklijk Leger en Tank Museum. Defensie personeel en vrijwilligers onderhouden er de voertuigen. De markings op de carrier.
 
- Vehicle Markings -
Marker: Omschrijving:
Brigade marking: 'B' (wit) = gebruikelijk alternatief bij gebrek aan het originele embleem, een zwart schild met rode rand en een goud kleurige leeuwenkop; het embleem van het 1st Belgische Brigade van kolonel Jean-Baptiste Piron. De opbouw van het Belgische Piron Brigade was identiek aan een Britse Motor compagnie en had niet de omvang van echte brigade.
Unit Serial & Arm of Service: 110 Vierkant (rood) cijfer is de standaard 'arm of service' in het Belgische leger voor een 'Independent Fighting Unit'. 110 (wit) is de Unit Serial. Dit unit serial nummer 110, verwijst naar een onderdeel binnen de brigade. De Unit Serial 110 kan niet altijd 1 op 1 vertaald worden naar een unit. Daarvoor moet je weten tot welke brigade de carrier toe behoorde. In dit specifieke geval is dat het 1st Independent Fighting Unit. Bij gebrek aan witte verf, gebruikte men soms ook witkalk.
Land Marker: Cirkel (rood-geel-zwart) = symbool van het Belgische Leger.
WD Registration: Ontbreekt. Het Census of WD nummer, dit is een uniek registration number. Het nummer is voor logistieke zaken te vergemakkelijken o.a. bij onderhoud in het veld. (T = categorie carriers & tanks)
Bridge classification: Ontbreekt. Cijfer 5 in een gele cirkel, is een gewicht klasse aanduiding. Bruggen kregen ook deze classificatie, indien het cijfer van een Bridge classification gelijk of groter dan die van het voertuig was kon de brug het gewicht van het voertuig houden.
 
4. Technische Specificaties:
 
- Specificaties Mortar Carrier -
Item: Specificatie:
Ontwikkeld in: In 1942 bij Vickers (Groot-Brittannië)
Geproduceerd: Vanaf 1942 tot onbekend.
Geproduceerd in: Groot-Brittannië
Aantal geproduceerd: Onbekend
Gewicht: 4,01 ton
Afmetingen: 3,65 x 2,11 x 1,57m
Bepantsering: 7 tot 12 mm.
Motor: Benzine motor, Ford England, model GAU370, 3,92 liter, V-8, 85pk
Max. snelheid: 50 km/u
Max. bereik: 250 km
Bemanning: 5 Personen.
Bewapening: 3 inch mortier.
Overige bewapening: 0.303 inch Bren Gun machine geweer.
 
5. Externe Links:
Topic 1. -Informatie over de Britse Universal Carrier.
Topic 1. -Meer afbeeldingen van de Carrier, 3" Mortar, No.1, Mk.I.
Topic 2. - Locatie van de GMC DUKW-353 in Kapellen (B).
Topic 2. - Het Koninklijk Leger en Tank Museum in Brussel (B).
Topic 2. - Informatie over de 1st Belgian Group, Brigade Piron.