Howitzer tank, M4A3 E8 (105).
 
  Type: Howitzer Tank
Lend Lease Program: No
US Army: M4A3 E8 (105)
M4A3 E8 (105) houwitser tank, van de Kon. Landmacht.
  Contents:
  1. Algemeen.
    1.1 De bewapening.
    1.2 Lend Lease Program.
  2. De M4A3 E8 (105) van de Kon. Landmacht.
  3. De M4A3 E8 (105) in Overloon.
    3.1 Mariniersbrigade
  4. Technische Specificaties:
  5. Externe Links.
    Foto 1. De M4A3 E8 (105) howitzer tank, van de Kon. Landmacht.
1. Algemeen:
De Amerikaanse howitzer tank M4A3-105mm is gebaseerd op de standaard medium tank M4A3, waarbij het 75mm kanon is vervangen door een 105mm houwitser. De Amerikanen bouwden veelal bestaande M4A3(105) met de standaard smalle 16" inch tracks om naar de bredere 23 inch tracks met HVSS vering. Vanaf december 1944 verschijnen de 23 inch tracks, vaak gaat het om in het veld omgebouwde tanks, het totale aantal is onbekend. Aangenomen mag worden dat het er niet veel geweest kunnen zijn.
Het geheel beweegt zich dus voort op de 23 inch brede tracks, de vering en ophanging van de tracks is van het type HVSS, waarbij de tracks op spanning worden gehouden in horizontale richting. HVSS word ook wel E8 genoemd (easy eight) en de afkorting staat voor Horizontal Volute Spring Suspention.
De standaard met smalle tracks en VVSS vering uitgeruste M4A3(105) houwitzer tank werd in Amerika gebouwd en het gewicht van circa 30 ton word aangedreven door een benzine motor, de Ford GAA, V8, 500 pk.
 
De standaard M4A3 is onder te verdelen in early, middle en late production models. Alle production models hebben een neus cq front dat bestaat uit een geheel, of wel een "one piece nose" welke middels zware bouten aan het chassis vast zit.
Andere belangrijke verschillen tussen de modellen zijn de kijkgaten in de koepel en die voor de bestuurder. Bij de M4A3 late model zitten er geen kijkgaten (vision slots) in de front of op de koepel.
Het bij de middle en late production models toegepaste Combination Gun Mount M34A1 is te zien, waarbij het 105mm houwitser en de .30 cal. MG in een gepantserde plaat zitten. Alle middle en late models hebben een steun voor het kanon voorop het front.
Veelal zijn aan het einde van de oorlog en de naoorlogse periode, deze tanks gemodificeerd en onder anderen voorzien van de bredere HVSS tracks. Zie voor meer informatie de pagina met de overview van all type of M4 Sherman tanks.
 
1.1 De bewapening:
De medium tank is uitgerust met een 105mm houwitser artillerie kanon. Daarmee wijkt deze tank af van de standaard bewapening, het 75mm kanon dat op een "standaard" medium tank M4A3 is geplaatst. Waarom eigenlijk?
Een standaard tank kanon heeft een horizontale schietbaan en kan daardoor vrij precies tot circa 1000m op een doel schieten, waarbij nauwkeurigheid en impact van de inslag afnemen naar mate de afstand groter word. Het doel moet dus inzicht zijn en binnen het effectieve bereik van het kanon zitten. De inzet van deze tanks gebeurde veelal met het oog op snelle terrein winst, bv in een speerpunt of bij hit and run acties. Daarmee zeggende dat het niet geschikt was om zich met een dergelijke tank zich te midden van infanterie te bevinden in een druk bezet strijdtoneel. Bijvoorbeeld ongeschikt voor inzet bij gevechten op een brede frontlinie, waarbij de vijand zich heeft verschanst in versterkte posities. Hier was een ander wapen nodig: het houwitser.
Houwitser schieten in een boog op hun doel en kunnen daarmee over hun eigen infanterie heen vijandelijke doelen raken die niet direct in een directe (horizontale) zichtlijn zitten. Ze schieten simpel weg over een versterkte stelling heen om de daar achter zittende vijand uit te schakelen. In vakjargon word de benaming gemechaniseerde artillerie ook wel gebruikt om een dergelijke combinatie van een pantservoertuig bewapend met een houwitser kanon aan te duiden. Tijdens WW II ingezet voor ondersteuning van infanterie en 'close combat' bijvoorbeeld bij versterkte vijandelijke posities. Door deze wijze van een beschieting, zijn houwitser granaten dus niet geschikt voor het uitschakelen van vijandelijke tanks. Om het verhaal compleet te maken, indien de bewapening, het houwitser niet op een verdraaibare koepel cq toren zit maar bevestigd zit in het pantservoertuig dan noemt men een dergelijk voertuig een pantserhouwitser, voorbeelden hiervan zijn de M7 Priest en Sexton.
 
1.2 Lend Lease Program:
Via het Lend Lease programma leverden de Verenigde Staten aan diverse Geallieerde landen defensie materiaal. De M4A3(105) howitzer tanks zijn in principe niet geleverd aan de Geallieerde landen, wel geleverd post war WW II.
 
2. De M4A3(105) HVSS van de Rekwisieten Commissie Kon. Landmacht.
M4A3 E8 (105) houwitser tank, van de Kon. Landmacht.
Foto 2. De M4A3 E8 (105) howitzer tank, van de Kon. Landmacht.
Foto 1. t/m 4. Deze tank is in eigendom van de Rekwisieten Commissie van de Koninklijke Landmacht en staat gewoonlijk in het depot bij het mobilisatiecomplex Maaldrift te Wassenaar. Deze tank was voor 2010 in de olive drab kleur geverfd en er zaten toen ook Amerikaanse leger tekens op. Opvallend detail, het standaard boordgeschut .30 kaliber ontbreekt. Op de 'combined gunmount' is het 105mm houwitser bevestigd en een .30 cal machine gun. Op de voorzijde, rechts boven de track is de sirene nog aanwezig. De 23 inch brede tracks zijn goed zichtbaar, dat geldt ook voor de vering van het type HVSS, Horizontal Volute Spring Suspention. Tevens is het loopwerk van de tracks voorzien van rubberen Chevron pads.
Onbekend qua toepassing of functie zijn de drie rubberen blokken die aan de beide zijden van de tank boven de tracks zijn aangebracht. Het zijn geen reserve pads voor de tracks, qua formaat en vorm voldoen ze hier niet aan.
Het Nederlandse Korps Mariniers heeft deze tanks daadwerkelijk in haar bezit heeft gehad na WW II. Ze zijn daad werkelijk in Indonesië gebruikt tijdens de acties aldaar. De markings op de M4A3(105) howitzer tank:
  Land marker: Nederlandse vlag = in gebruik om aan te geven dat het een Nederlands voertuig is.
  NL registratie nummer: 341213 (wit) = Dit is een uniek voertuignummer uitgegeven door het Nederlandse Leger.
  Bridge classification: 33 (zwart) in cirkel (geel) = de gewichtsklasse aanduiding.
 
M4A3 E8 (105) houwitser tank, van de Kon. Landmacht.
Foto 3.  De M4A3 E8 (105) houwitser tank, van de Kon. Landmacht.
 
M4A3 E8 (105) houwitser tank, van de Kon. Landmacht.
Foto 4.  Het motorcompartiment van de M4A3 E8 (105) houwitser tank,
hieronder zit een Ford GAA V8 benzinemotor met 500 pk en 23 liter inhoud.
 
3. De M4A3 E8 (105) in Overloon.
 M4A3 E8 (105) houwitser tank in Overloon
Foto 5. De M4A3 E8 (105) houwitser tank in Overloon.
Foto 5. t/m 7. Deze tank is te zien in het Liberty Park in Overloon. Hier zijn twee musea opgenomen, het Oorlog en Verzetsmuseum en het het Marshall Museum. Deze tank staat in het Marshall Museum en het is een unieke tank. Wat als eerste opvalt is de enorme lucht inlaad schacht direct achter de koepel, helaal achterop zit normaal de uitlaad schacht, de Britse benaming hiervoor is deep wading gear. Voor zover bekend is dit vandaag de dag de enige Sherman tank waarop deze schacht nog aanwezig is. Het werd gebruikt om door het water heen te rijden en onder anderen tijdens D-Day zijn deze deep wading gears gebruikt tijdens de landingen.
Een ander opvallend detail is dat deze tank is voorzien van de legertekens van de Mariniers Brigade, zoals deze tanks ingezet tijdens de politionele acties in Nederlands-Indië.

De Nederlandse Mariniers Brigade heeft in de periode 1946-1949, zeventien of achttien M4A3 E8 (105) houwitser tanks in gebruik gehad op Oost Java in Nederlands-Indië. Doordat de MARBRIG ter plaatse ook over een bergingstank beschikte, een M32-A1-B3 E8, is er onduidelijkheid over het aantal tanks die in gebruik waren bij de MARBRIG. In ieder geval waren twee tanks voorzien van een dozer blade (schuifblad) en twee tanks waren ook voorzien van een vlammenwerper.
Al deze tanks waren gestationeerd op de Darmo-kazerne in Surabaja, Oost-Java. Ze waren ingedeeld bij vier pelotons; A t/m D, welke ieder over vier houwitser tanks beschikte.
Na de politionele acties in 1949, gingen vijf van deze tanks terug naar Nederland, waar zei in 1954-55 werden ingezet bij de Koninklijke Landmacht, welke vijfenveertig M4A3 E8 (105) houwitser tanks in gebruik had tot in 1961.
De aanwezige legertekens (markings) op deze M4A3 E8 (105) houwitser tank:
  Nick name: Harssens (wit) = naam van de tank, iedere tank van de MARBRIG was voorzien van een naam, deze naam verwijst naar een historisch Nederlands fort. [ in dit geval Fort Harssens bij Den Helder ]
  Brigade Marking: Schild(geel) rand(rood) ridder arm met zwaard (wit) = Embleem van de Mariniers Brigade, was tot 1946 een wit schild, in 1946 werd dit vervangen door het afgebeelde embleem.
  Unit Marking (1st): MARBRIG (wit) = Mariniers Brigade
  Unit Marking (2nd, 3rd): A2 (wit) = A Peloton, 2-de squadron.
  Army registration number: P3365 (wit) = Dit is een uniek voertuignummer uitgegeven door het Nederlandse Leger.
 
 M4A3 E8 (105) houwitser tank in Overloon
Foto 6.  De M4A3 E8 (105) houwitser tank met aanhanger in Overloon.
3.1 Mariniersbrigade in Nederlands Indië.
De plannen voor de oprichting van de brigade dateren uit 1942. Het idee was om deze brigade tijdens de Tweede Wereldoorlog in te zetten in de strijd tegen Japanse overheerser en meer in het bijzonder aan de bevrijding van Nederlands Indië. Op 17 mei 1943 is er in Londen door de Nederlandse regering in ballingschap het besluit genomen tot de oprichting van de Nederlands Mariniersbrigade.
In 1945 vertrok de brigade, met circa 4000 mariniers inclusief materieel in schepen, naar Nederlands Indië. Het was een zelfstandig opererende eenheid ter sterkte van circa 5000 man, opgebouwd uit vrijwilligers en beroeps militairen. Het was in staat om amfibische landingen uit te voeren was daarvoor uitgerust met de nodige landingsvaartuigen, artillerie en tanks.
Het kwam voor het eerst in actie in Soerabaja, toen het Britse leger werd afgelost dat in zware strijd was gewikkeld met strijders voor de onafhankelijkheid van Indonesië. In 1947 en 1948 kwam het in Java in actie tijdens de Eerste en Tweede Politionele Actie.
In 1949 werd onder druk van de VN de strijd beïindigd, vertrok het Nederlands Leger en werd de Mariniersbrigde opgeheven.
 
 M4A3 E8 (105) houwitser tank in Overloon
Foto 7.  De voorzijde van de M4A3 E8 (105) houwitser tank in Overloon.
 
4. Technische Specificaties:
  Voor specificaties van deze Amerikaanse M4A3(105) HVSS houwitzer tank, klik hier.
 
5. Externe Links:
  Topic 1. Informatie over de M4A3 medium tank, de Sherman IV in het algemeen.
  Topic 2. Locatie van de M4A3(105) HVSS houwitser tank in Bussum (NL).
Rekwisieten Commissie Koninklijke Landmacht, depot Maaldrift, Wassenaar (NL).
Under construction
  Topic 3. Locatie van de M4A3(105) HVSS houwitser tank in Overloon (NL).
Het Liberty Park in Overloon.
Mariniersbrigade in Nederlands Indonesië.