Aan het begin van de Tweede Wereld Oorlog was Canada voor de levering
van tanks afhankelijk van de Britten en Amerikanen.
Terwijl in Amerika de productie van de Sherman tanks op volle gang
begint te komen, besluit Canada, onder licentie, een variant van de
Amerikaanse medium tank M4A1 (Sherman II) zelf te gaan produceren. Het
Canadian War Office gaf aan Montreal Locomotive Works, in Canada de
opdracht voor het leveren van 1200 stuks Cruiser Tanks Grizzly I, zover kwam het echter niet.
Vanaf juni 1943 tot en met december 1943, zijn er slechts 188 exemplaren
geproduceerd bij Montreal Locomotive Works, in Canada.
Doordat de Amerikanen over ruim voldoende productie capaciteit
beschikten en de Amerikaanse Sherman tanks volop van de lopende band
kwamen is de productie van de Grizzly I Cruiser Tank in Canada gestopt.
De Canadese fabriek ging verder met de productie van de Self Propelled
Gun (houwitser kanon) de M7 Sexton II. Ondanks het geringe productieaantal van 188 exemplaren zijn er vandaag
de dag nog redelijk veel Grizzly I tanks te zien.
Zelfs voor de echte kenners is het vaak lastig om een Canadese Grizzly I tank te onderscheiden van de
Amerikaanse
M4A1 tank.
De verschillen bestaan uit details qua gebruikte onderdelen, het meest in het oog springend verschil is dat de
tracks van de Grizzly van origine anders zijn dan die van de M4A1. Na de oorlog zijn de Grizzly's vaak
onderhouden en opgeknapt met Amerikaanse onderdelen en wordt het lastiger om de Grizzly te identificeren. De
grote
vergissing:
Aan de voorzijde bevindt zich een afbeelding van een wapenschildje met daarin de letter G afgebeeld, dit
verwijst
niet naar de Grizzly, maar naar de Amerikaanse fabriek General Steel, welke circa de helft van alle bepantserde
opbouwen (gietijzer) leverden aan Montreal Locomotive Works. Circa de helft van alle Amerikaanse M4A1's
beschikt ook over een bepantserde gietijzeren opbouw, aangeleverd door de Amerikaanse fabriek General Steel. Dus
het G embleem maakt niet het onderscheid tussen de Grizzly en de M4A1. Meer informatie hierover kan je terug
vinden bij de technische specificaties.
Tijdens de Tweede Wereld Oorlog hebben de Canadezen deze cruiser tank voornamelijk voor oefendoeleinden in
Canada en beperkter in Groot Brittannië gebruikt. Voor alsnog heb ik geen bewijzen gevonden dat de Grizzly
tank ook daadwerkelijk operationeel is ingezet bij de gevechten tegen de Duitsers.
De Sherman Grizzly is een in Canada, onder licentie gebouwde M4A1, voor het Canadese leger en is
tijdens de Tweede Wereld Oorlog niet geleverd aan andere Geallieerde landen. Na de oorlog zijn er 55 exemplaren
geleverd aan Portugal, welke ze tot begin 1980 in gebruik had. Daarnaast zijn er 40 exemplaren van de Armoured
Personnel Carrier variant van de Grizzly I geleverd aan Portugal.
Foto 1. t/m 3 Deze cruiser tank is te zien buiten bij het D-Day Museum in Portsmouth
(GB). Deze Grizzly I tank is
afkomstig van een Portugese schroothandel en maakte onderdeel uit van
een partij van vijftien die dienst hadden gedaan bij het Portugese leger.
De tank is in 1983 aangekocht door het museum en daarna opgeknapt door
Solent Branch of the Military Vehicle Conservation Trust.
Het is toen voorzien van de leger tekens, markings, van het 10th Armoured
Regiment, Fort Garry Horse, welke een onderdeel was van het 2nd Canadian Armoured Brigade.
De Canadese leger tekens (markings) op deze tank.
- Vehicle Markings -
Marker:
Omschrijving:
Brigade Sign:
Rechthoek (zwart-blauw-zwart) met
Maple Leaf Up (goud), is het embleem van het 2nd Canadian Armoured Brigade.
Unit Serial & Arm of Service:
Vierkant (rood) is de "Arms of Service", verwijst naar een Armoured
Regiment. 52 (wit) is de "Unit Serial" van het 2nd Armoured Regiment van de
Brigade.
De "Unit Serial" kan niet een op een vertaald worden naar een leger eenheid, daarvoor moet je
weten
tot welke Brigade of Division het voertuig behoorde. In dit geval is het bekend, n.l. het 10th Canadian
Armoured
Regiment, Fort Garry Horse. De opbouw van het 2nd Canadian Armoured Brigade: 50 = HQ Squadron,
51 = Senior Armoured Regiment
(1st
Hussars),
52 = 2nd Armoured Regiment (Fort
Garry Horse) en het
53 = 3rd Armoured Regiment (The
Sherbrooke Fusilier Regiment).
Tactical sign:
Driehoek (geel) = De kleur geel verwijst naar het 2nd Armoured
Regiment van de Brigade, de driehoek verwijst naar het "A" Squadron van het Regiment.
Troop number:
2 (geel) = 2nd Troop van het Squadron.
WD Registration: (Census)
CT 164009 (wit), ook wel Census number genoemd. Dit is een uniek voertuignummer
uitgegeven door het Canadese War Department. De letter CT wordt toegekend aan cruiser tanks. Het nummer is
voor logistieke zaken te vergemakkelijken o.a. bij onderhoud in het veld.
Bridge classification:
Cijfer 30 in cirkel (geel), is een
gewichtsklasse aanduiding. Bruggen kregen ook deze classificatie, indien het cijfer van een bridge
classification gelijk of groter dan die van het voertuig was kon de brug het gewicht van het voertuig
houden.
Land marker:
Vijfpuntige ster (wit), formeel bestaat de Allied White Star uit een cirkel met
daarin
de witte 5 puntige ster en is bij de voorbereidingen voor D-Day geïntroduceerd. De White Star, zonder
cirkel is formeel een land mark symbool in gebruik bij het Amerikaanse leger. Voor, tijdens en na D-Day was
er een groot gebrek aan verf mallen en witte verf voor de symbolen, daarbij is nogal wat geïmproviseerd.
Na ervaringen in Normandië zijn veel white stars op voertuigen verwijderd of vervangen door een kleiner
model. Reden, de White Star viel te veel op en werd als vaak als richt en mikpunt door Duitse antitankwapens
gebruikt.
Het 10th Armoured Regiment (The Fort Garry Horse) was een onderdeel van het 2nd Canadian Armoured Brigade.
Fort Garry Horse is een Canadese legereenheid, welke in 1939 werd gemobiliseerd. Van 1939 tot 1941 volgde het
opleidingen in Canada, waarna het in november 1941 vertrok naar Groot-Brittannië voor verdere trainingen.
In de periode 1943-1944 hebben het B en C squadron trainingen gedaan met Sherman DD tanks. Het regiments Head
Quator squadron en A Squadron bevonden zich aan de Britse zuid kust en troffen o.a. voorbereidingen voor D-Day.
Op 6 juni 19444, D-Day landen de squadrons van Fort Garry Horse op Juno Beach, B squadron lande bij
Bernieres-sur-Mer, C Squadron lande bij St.-Aubin-sur-Mer. Het regiments Head Quator squadron en A Squadron
werden als reserve achter gehouden met de bedoeling waar nodig in te zetten, nadat Juno Beach redelijk veilig
was zijn ze geland bij Bernieres-sur-Mer. De maanden juni-juli 1944 deed het regiment mee aan de gevechten in
het achter liggende gebied achter de D-Day stranden. In augustus 1944 deed het regiment mee aan de gevechten bij
Falaise. Eind augustus 1944 weten ze de Duitsers terug te drijven achter de Seine rivier. Het A en B squadron
rukken dan op richting Antwerpen dat relatief snel werd bevrijd. Het C squadron buigt af richting de kust en
raakt bij Calais in gevecht met de Duitse bezetters. Vervolgens trekken het A en B squadron op naar Woensdrecht,
hier volgen zware gevechten. Eind oktober 1944 start het aanvalsplan om Zuid Beverland en Walcheren te
bevrijden,
wat wederom tot zeer zware gevechten leidde. Begin november 1944 vertrekt het regiment naar Breda om vervolgens
uit te rusten van de gevechten en op sterkte te komen, dit duurde drie maanden.
Na deze rust periode trekt op 17 februari 1945 het regiment als eerste Canadese legereenheid de Duitse grens
over tussen Goch en Kalkar. In het nabij gelegen Udem leveren A en B squadron ondersteuning bij het
veiligstellen van deze plaats en het A squadron levert gevechten bij het nabij gelegen Hochwald. Op 29 maart
1944 steken ze de Rijn over bij Rees en trekken op naar de Achterhoek.
Op 1 april 1944 zijn er zware gevechten met de Duitse troepen in Doetinchem waarbij de plaats zwaar getroffen
wordt, ook in het nabij gelegen Silvorde volgt een stevige strijd waarbij een historisch kasteeltje met de grond
gelijk gemaakt wordt door de Canadezen.
De route verliep globaal via Gendringen, Terborg, Doetinchem, het Twente Kanaal, Laren, Delden en Holten, allen
werden bevrijd tussen 29 maart en 8 april 1945.
Van 13 tot 16 april 1945 vochten de militairen van Fort Garry Horse mee tegen de Duitsers in de stad Groningen
en het nabij gelegen Haren. In totaal waren hierbij circa 50 Sherman tanks van Fort Garry Horse betrokken.
Op 18 april 1945 trekt het regiment op naar het Duitse Cloppenburg en op 22 april 1945 gaat de opmars verder in
noordelijke richting via de plaatsen Wildeshausen, Delmenhorst en Ganderkessee. Op 3 mei 1945 wordt de Duitse
stad Oldenburg ingenomen waar een lokale Duitse legermacht zich overgeeft aan de Canadezen op 5 mei 1945. Het
hoofdkwartier van het regiment wordt gevestigd in Doetinchem, waar het regiment tot hun vertrek op 30 november
1945 zich o.a. bezighoudt met het opruimen van de puinhopen en het onschadelijk maken van mijnen.
Foto 4. Deze cruiser tank maakt onderdeel uit van de The Muckleburgh Collection in
Weybourne, England. Deze Grizzly tank is nog operationeel en is compleet uitgerust met o.a. het boordgeschut.
Het enige wat ontbreekt zijn de extra gereedschappen bovenop de achterzijde van de tank. Het is voorzien van de
camouflage kleuren van tanks die in 1944 in dienst werden genomen bij het Britsh Empire. De tank staat in het
privé museum "The Muckleburgh Collection" in Weybourne Norfolk (GB) en heeft ook in de serie
Band of Brothers meegedaan. De leger tekens (markings) op deze Grizzly I zijn helaas niet authentiek en ook
incorrect!
- Vehicle Markings -
Marker:
Omschrijving:
Vehicle name:
Fury, een door de bemanning gegeven naam aan het voertuig.
Voertuigen behorend bij een
regiment hebben soms een naam. De eerste letter kan soms ook
verwijzen naar "troop" binnen het squadron: A=Head Quator, B= 1st Troop,
B= 2nd Troop, F= 6th Troop.
Division sign:
Rechthoek (rood) met Maple Leafe up (geel),
is niet juist, dit is van het Canadian 1st Infantry Division!
Het embleem van het 5th Canadian (Armoured) Division, is "maroon" donker
bruin-rood.
Brigade sign:
Schild (geel-rood) met twee driehoekjes
(zwart, diabolo), dit is het embleem van het 25th Tank Brigade.
Unit Serial & Arms of Service:
Vierkant (rood) is de "Arms of Service" en staat voor
Armoured Regiment. 62 (geel) is de "Unit Serial"
dit is niet correct: de kleur behoort wit te zijn en het nummer
62
was niet in gebruik bij armoured battalions, regiments of brigades.
Correct zou bijvoorbeeld zijn geweest:505152
of 53.
De "Unit Serial" kan niet een op een vertaald worden naar een leger eenheid, daarvoor moet je
weten
tot welke divisie het voertuig behoorde. Het getal op zichzelf verwijst niet naar een legeronderdeel, maar
naar
de plek c.q. rol binnen het onderdeel.
Bv. 50 = HQ Squadron,
51 = Senior Battalion,
52 = 2nd Battalion,
53 = 3rd Junior Battalion etc.
Tactical sign:
Driehoek (rood), de vorm geeft aan welk squadron van het Battalion
het betreft: de driehoek = "A" Squadron. Rode kleur, de kleur geeft aan welk battalion van het regiment het betreft: de
kleur
rood = Senior Battalion.
Troop number:
2 (rood) = 2nd Troop van het Squadron.
WD Registration: (Census)
T 312588 (wit), ook wel Census number genoemd. Dit is een uniek
voertuignummer uitgegeven door het Canadese War Department. De letter T wordt toegekend aan tanks en
carriers alleen.
Het nummer is voor logistieke zaken te vergemakkelijken o.a. bij onderhoud in het veld.
Bridge classification:
Cijfer 30 in cirkel (geel), is de gewichtsklasse
aanduiding.
Bruggen kregen ook deze classificatie, indien het cijfer van een bridge classification gelijk of groter dan
die
van het voertuig was kon de brug het gewicht van het voertuig houden.
Land marker:
Vijfpuntige ster (wit), formeel bestaat de Allied White Star
uit een cirkel met daarin de witte 5 puntige ster en is bij de
voorbereidingen voor D-Day geïntroduceerd. De White Star, zonder
cirkel is formeel een land mark symbool in gebruik bij het
Amerikaanse leger. Voor, tijdens en na D-Day was er een groot gebrek
aan verf mallen en witte verf voor de symbolen, daarbij is nogal wat
geïmproviseerd. Na ervaringen in Normandië zijn veel white stars op
voertuigen verwijderd of vervangen door een kleiner model. Reden, de
White Star viel te veel op en werd als vaak als richt en mikpunt
door Duitse antitankwapens gebruikt.