De Panzer Kampfwagen 38(t) is een van oorsprong een door ČKD, Českomoravska Kolben Danek in Pilsen Tsjecho-Slowakije, ontworpen en gebouwde tank.
De opvolger van de Light Tank LT vz, 35 wordt de LT vz. 38, echter de voor de buitenlandse export bestemde (LT) TNH word eerder geproduceerd dan de LT vz. 38. De ČKD bouwde de (LT) TNH tank voor de export naar Letland, Zweden, Zwitserland, Iran en Peru. In de zomer van 1938 bestelde het leger van Tsjecho-Slowakije nog bij ČKD, 150 tanks van het type (LT vz. 38).
 
De door Zweden bestelde 50 stuks (LT) TNH-tanks en de door Tsjecho-Slowakije 150 stuks LT vz. 38 staan bij ČKD deels op de productie lijn, als in 1939 de Duitse invasie van Tsjecho-Slowakije zich voltrekt.
Na de Duitse invasie van Tsjecho-Slowakije, gaat de directie van ČKD in overleg met de Duitsers en zij weten de Duitsers te overtuigen om de fabriek open te houden om zo de productie lijnen te benutten voor de bouw van tanks voor de Duitsers en hun bondgenoten.
De dan in aanbouw zijnde (LT) TNH-tanks voor Zweden worden dan door de Duitsers in beslag genomen. De Zweden mogen van de Duitsers de tanks zelf onder licentie bouwen, dit gebeurt dan ook bij de Zweedse firma Scania Vabis. Ook de voor Tsjecho-Slowakije bestemde LT vz. 38 komen in Duitse handen.

Technische zaken die bij de productie van de (LT) TNH naar voren kwamen, werden bij de later geproduceerde LT vz. 38 als verbetering gelijk meegenomen.
De benaming (LT vz. 38) betekent: 'LT" is Lahky Tank en '38' is een verwijzing naar het kanon type 38(t) 3,7 cm L/47,8. De betekenis van het LT is dus niet Light Tank en 38 slaat niet op het jaar van productie 1938.

Deze zogenaamde light tank LT vz. 38 is er in diverse uitvoeringen, van Ausf. A tot en met Ausf. G en daarnaast hebben de voor de export bedoelde varianten een eigen benaming.
Eenmaal in Duitse handen werd de benaming van deze light tank LT vz. 38 een aantal keren aangepast:
- Naar model TNHPS en bij de Duitsers werd deze in eerste instantie LTM 38 genoemd.
- Vanaf 16 januari 1940 werd de benaming aangepast in Panzer Kampfwagen 38(t) 't' = Tsjechië.
De Duitse benaming Panzer Kampfwagen 38(t), word gewoonlijk afgekort tot Pz.Kpfw. 38(t). Het Duitse leger kende aan alle voertuigen een typeaanduiding toe, dit voertuig kreeg de benaming: Sd.Kfz. 140.
Onder Duitse bezetting ging de productie door tot in 1942, ook was er export naar bondgenoten van Nazi-Duitsland, zoals Hongarije (102 stuks), Slowakije (69 stuks LT vz 38s), Roemenië (50 stuks) en Bulgarije (10 stuks).
 
De light tank kende geen mechanische problemen, was niet storingsgevoelig, beschikte over een goede vering / wielophanging en heeft een zeer betrouwbare motor. Mede daardoor werd het chassis als basis gebruikt voor vele afgeleide modellen, zoals de Hetzer 38(t) en varianten van de Marder serie.
Toch kende de Pz.Kpfw. 38(t) een groot nadeel, zijn dunne bepantsering was afdoende voor geweervuur, echter te zwak voor inslagen van zwaardere machine geweren en lichte granaten.
 
Tijdens de Duitse inval in Frankrijk, mei 1940, beschikte Erwin Rommel zijn zevende pantserdivisie over 106 stuks Pz.Kpfw. 38(t) op een totaal van 219 tanks. In de loop van 1942 is de tank vervangen door de Pz.Kpfw. III.
 

Gezien de vele varianten en benamingen ontstaat er al gauw verwarring en onduidelijkheid om de juiste uitvoering van de Praga tank te bepalen. Globaal kan je ze in twee groepen in delen, de (LT) TNH-series gebouwd voor de export in de jaren voor de Duitse invasie in 1939. De (LT vz.38) TNHP-series gebouwd onder Duits toezicht na de invasie in 1939, voor de Duitse Wehrmacht Heer en de Duitse bondgenoten, ook wel bekend als Pz.Kpfw. 38(t) Ausf. A t/m Ausf. G.

Bron: www.fronta.cz

Panzer 39 „Praga“ was de enige gevechtswagen in dienst in het Zwitserse leger tijdens de Tweede Wereld oorlog. Zwitserland heeft er vierentwintig stuks in bezit gehad, de order hiervoor werd op 17 april 1936 door de Zwitsers gedaan bij ČKD in Tsjecho-Slowakije. In 1938 worden ze door Tsjecho-Slowakije geleverd, net voor de annexatie van Bohemen-Moravië door het Deutsche Reich.
Deze vierentwintig stuks lichte tanks waren de enige gepantserde gevechtsvoertuigen waarover Zwitserland tussen 1939 en 1945 beschikte. Deze 'beperkte' bewapening van het Zwitserse leger had in die tijd ernstige gevolgen kunnen hebben in geval van een invasie van het land. Zwitserland kon tijdens de oorlog hun bewapening niet aanvullen als neutraal land.
Men moest tot 1946-1947 wachten om weer wapen aankopen te doen, wederom deed men weer zaken met Tsjecho-Slowakije. In totaal werden er 158 stuks van de in Tsjecho-Slowakije gebouwde Duitse tank-jager, type „Hetzer“ aangekocht. Deze iets aangepaste tank-jagers kregen van het Zwitserse leger het typeaanduiding G-13.
 
In Tsjecho-Slowakije heet de Light Tank (LT) TNH c.q. Tank LTH, de Zwitserse benaming is anders, namelijk „Panzerwagen 39“ (Pzw. 39), vernoemd naar het jaar van hun ingebruikname bij het Zwitserse leger.
In dagelijks gebruik werd de tank bekend en populair onder de naam "Praga"'.
 
De aankoop gebeurde in twee opdrachten: de eerste opdracht voor levering van twaalf tanks werd met een in Tsjechische vervaardigde benzine motor uitgerust van Skoda Praga.
De tweede opdracht voor levering van twaalf tanks werd met een in Zwitserland vervaardigde diesel motor uitgerust, type CT1-D SZ 1007 van Saurer.
 
De vierentwintig tanks werden in 1939 aan het Zwitserse leger geleverd en in verkenningsgroepen van zes afzonderlijke divisies onder gebracht, met de taak om langs de noordelijke grens te patrouilleren.
Door de diverse Duitse invasies in andere Europese landen, reorganiseerde het Zwitserse leger zijn onderdelen en werden de tanks ondergebracht in drie tank compagnieën.

De tanks werden aan het Zwitserse leger geleverd in een drie kleurig camouflage patroon, van donker groen, kaki-groen en wit-groen. Vervolgens besloot men om de afkorting CH in grote gele hoofdletters op de beide zijden van de toren en aan de voorzijde van het chassis te schilderen, om zo identificatie door buitenlandse legereenheden te vergemakkelijken. Deze maatregel had ten doel elke mogelijke verwarring te vermijden, aangezien de Duitsers dezelfde soort tanks gebruikten. De Zwitserse tanks waren vaak actief aan het patrouilleren in de grenszone en stonden nabij grensovergangen om deze te observeren.
 
De "Praga“ bleef in gebruik bij het Zwitserse leger tot in 1950, het model was behoorlijk verouderd en werd teruggetrokken uit het leger. Vandaag de dag zijn er in Zwitserland nog twee volledig gerestaureerde exemplaren te zien, de Pzw.39 (de M 7543) in het Schweizerisches Militärmuseum in Full en de Pzw.39 (de M 7562) in het Musée des Blindés in Thun (Thoune).

Bron: www.fortlitroz.ch